سردبیرآزاداندیش

۵ مطلب در مرداد ۱۳۹۴ ثبت شده است

 مردادماه سال جاری اعلام شد که رئیس دولت‌های نهم و دهم از اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهوری شکایت کرده است. ریشه‌ی این شکایت احمدی‌نژاد به حدود دو سال قبل یعنی زمانی که دولت یازدهم سرکار آمد، برمی‌گردد. دراین بین اما روحانی از همان ابتدا که در رأس دولت یازدهم قرار گرفت، همواره به مشکلاتی که دولت‌های نهم و دهم مسبب آن بوده اشاره کرده و دولت خود را میراث‌دار بسیاری از مشکلات دولت قبل دانسته‌ در این مدت بارها رئیس‌جمهور، اکبر ترکان و اسحاق جهانگیری در سخنرانی‌ها و گفت‌وگوها، ابعاد محدودی از تخلفات دولت احمدی‌نژاد و»آواری« را که بر سر کشور بر اثر تصمیمات دولت‌های نهم و دهم فرود آمده است، بیان می‌کرده است. در تکمیل مقدمه‌ی عنوان‌شده بایستی به این نکته اشاره نمود که‌، کشور در دولت دهم شاهد بروز تخلفات اقتصادی و پولی بود، که این تخلفات عملا اقتصاد کشور را به‌گونه‌ای متاثر کرده که اثرات آن تا 30 سال آینده هم باقی خواهد ماند، به‌طور مثال در دولت گذشته تخلفات بسیاری در موضوع تبدیل ذخایر ارزی کشور از دلار به یورو و سایر ارزها و همچنین دور زدن تحریم‌ها و ایجاد دلال‌های نفتی رخ داد، که در آن زمان دولت احمدی‌نژاد از این اقدامات به‌عنوان طرح‌های بزرگ دولت یاد می‌کرد. حال با وجود این تخلفات رئیس‌جمهور خود شخصا آغازگر سخن گفتن درباره تخلفات دولت‌های نهم و دهم بود.

 پرونده قضایی مهدی هاشمی در حالی هفته گذشته به اجرا در آمد که می‌توان آن‌را یکی از سیاسی‌ترین پرونده‌ها طی سال‌های اخیر خواند. سیاسی از آن جهت که ایشان فرزند یکی از مهم‌ترین سیاست‌مداران ایرانی است، علاوه بر این وی را به‌عنوان یک متهم با اتهامات اقتصادی و سیاسی متناقض با آرمان‌های انقلاب اسلامی طی یک دهه گذشته می‌دانند. در این خصوص پرونده مهدی هاشمی مهرماه 91 به جریان افتاد و سرانجام دادگاه انقلاب اسلامی مهدی هاشمی رفسنجانی را در تاریخ 21خرداد 1394به جرم‌های اختلاس، ارتشاء و مباحث امنیتی به 10 سال زندان محکوم کرد و مهدی هاشمی 18مرداد سالجاری پا به زندان اوین گذاشت تا اجرای حکم حبس 10ساله‌اش آغاز شود.

درتکمیل مقدمه عنوان شده بایستی به این نکته اشاره کرد که: فرزند 46ساله آیت‌اله هاشمی پس از یک دوره 21ماهه بازداشت و بازجویی و دادگاه، به حبس 10ساله محکوم شد. سخنگوی قوه قضائیه درباره جزئیات این حکم گفته بود: مهدی هاشمی درخصوص جاسوسی تبرئه شد اما در مورد اختلاس، طبق قانون اگر چنانچه توأم با جعل باشد، مجازات بین هفت تا 10 سال است اگر بدون جعل باشد، بین پنج تا 10 سال خواهد بود. طبق ماده 134 قانون مجازات اسلامی حاکم موظف است که 10 سال را بدهد در مورد رشوه نیز طبق قانون اگر کسی از مبلغی بالاتر رشوه گرفته باشد ازپنج سال تا10سال مجازات می‌شود که براساس ماده 134 قانون مجازات اسلامی 10 سال در نظر گرفته می‌شود.

دراواسط مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب، منطقه‌ی خاورمیانه دچار دگرگونی گسترده‌ای شد. البته بخشی از این دگرگونی و مشکلات به‌وجود آمده از قبل قابل پیش‌بینی نبود.

از طرف دیگر بحث هسته‌ای ایران باعث نگرانی برخی ازکشور‌های مغرض خاورمیانه شده بود. اما همانطور که ظریف، وزیر محترم امور خارجه ایران عنوان کرد جمهوری اسلامی به موازات پیشبرد برنامه خود در مذاکرات به سمت تنش‌زدایی درمنطقه پیش می‌رود و ایران بارها این مسئله را به‌ویژه حتی پس از توافق هسته‌ای با گروه 1+5 به کشورهای منطقه گفته و اطمینان داده که برنامه‌ی هسته‌ای ایران هیچ‌گونه تهدیدی برای کشورهای منطقه و امنیت آنها محسوب نمی‌شود.

به عبارتی دیگر جمهوری اسلامی ایران در جریان مذاکرات هسته‌ای نشان داد که گفت‌وگو بر جنگ‌طلبی پیروز است و تعامل در مقایسه با تخاصم گزینه برتری است و دولت ایران می‌خواهد همین پیام را به کشورهای همسایه در منطقه نیز منتقل کند.

نخستین جرقه‌ی مذاکرات در زمانی رخ داد که آقای روحانی در حاشیه نشست عمومی سازمان ملل با برخی از سران کشورهای جهان درباره‌ی پرونده هسته‌ای ایران گفت‌وگو کرد و شرایط را برای آینده مهیا کرد. پس از آن گفت‌وگوی تلفنی اوباما و حسن روحانی صورت گرفت که در نوع خود اقدام مهمی درباره سیاست‌های جدید ایران در عرصه بین‌المللی به‌شمار می‌رفت. سپس ایران و قدرت‌های جهانی در ژنو به توافق اولیه دست پیدا کردند و باب جدیدی در مذاکرات هسته‌ای ایران باز شد.

مذاکرات همچنان ادامه پیدا کرد تا در لوزان سوئیس دو طرف روی آناتومی و اسکلت توافق نهایی اجماع کردند و شاکله‌ی اصلی توافق نهایی شکل گرفت. درتکمیل مقدمه عنوان شده بایستی به این نکته اشاره نمودکه، به محض اعلام توافق هسته‌ای تحت عنوان جمع‌بندی مذاکرات در 14‌ژوئیه 2015، طرف‌های غربی و به‌ویژه آمریکایی به انحای مختلف رسمی و غیررسمی تمایل خود را مبنی بر تسری آثار مذاکرات و توافق اخیر در موضوع هسته‌ای با ایران به سایر حوزه‌ها به ویژه پرونده‌های منطقه‌ای نشان دادند.

طی روزهای اخیر دولتمردان آمریکایی درباره آثار توافق هسته‌ای بر جنبه‌های منطقه‌ای آن بیشتر تاکید کرده و این کلیدواژه را به کار گرفته‌اند که توافق هسته‌ای موجب خاورمیانه‌ای امن در آینده خواهد شد در واقع این اظهارنظرهای مسئولان آمریکایی ناظر بر انتظارات، کارکردها و مطلوبیت‌هایی است که برای توافق هسته‌ای از سوی آنها در حال تولید است.

 بالاخره پرونده‌ی هسته‌ای ایران پس از سال‌ها فراز و نشیب، وهفته‌ها چشم‌انتظاری روز 23 تیرماه ایران و اعضای 1+5 به توافق رسیدند و به این ترتیب چندین سال هزینه‌سازی بی‌مورد برای اثبات حقانیت جمهوری اسلامی به پایان راه خود رسید اما این توافق دستاورد‌های بسیار زیادی دارد که عدم وصول به آن می‌توانست شرایط گذشته و پیامدهای ناشی از آن را همچنان ادامه دهد.

به عبارتی دیگر‌، این دستاورد بزرگ، گذشته از آنکه افق‌های امیدوار‌کننده‌ای پیش روی مسائل سیاسی و اقتصادی کشور قرار می‌دهد، دغدغه‌های فراوانی نیز ایجاد می‌کند که باید برای رفع آنها وسواس و دقت نظر زیادی به‌خرج داد. به عنوانی دیگر پیش از رسیدن به توافق درخصوص تاثیر آن و رفع تحریم‌ها بر مسائل سیاسی و اقتصادی کشور یا بازشدن فضای تعاملات سخن‌های فراوانی گفته شده است. بنابراین لازم است پیامد بلندمدت توافق را جدی‌تر در نظر داشته باشیم.

توافق قطعا در حوزه‌های اقتصاد، روابط در سطح منطقه و بازترشدن فضای مناسبات پیامدهای قابل توجهی خواهد داشت. در این خصوص بایستی اذعان نمود، اکنون که با حمایت‌های مقام معظم رهبری، توافق به‌دست آمده، پیروزی بزرگی نصیب ملت و کشور شده اما حساسیت‌های دوران پس از توافق و لغو تحریم‌ها بیشتر از گذشته خودنمایی می‌کند.