دغدغه بیکاری

---

دغدغه‌ای با عنوان بیکاری؛
زنان ومردان غیرفعال در دولت یازدهم

 بدون تردید امروزه کمبود اشتغال و وجود بیکاری مفرط یکی از بزرگ‌ترین معضلات کنونی جامعه به‌شمار می‌رود و علی‌رغم انتقادهایی که به شیوه آمارگیری در کشور وجود دارد تمامی صاحب نظران برآن صحه می‌گذارند، طی 3 دهه اخیرجمعیت کشور رو به‌ فزونی برد و برابر افزایش یافته و به دلیل متعدد سیل مهاجرت‌های روستاییان به شهرها و به دلیل نبود مدیریت لازم در امور خانواده به شمار افراد متقاضی کار به سرعت طی این مدت افزوده شد.

در این خصوص سازمان ملل متوسط نرخ بیکاری ایران در سال‌های 2004 تا 2013 را 5/13 درصد اعلام کرده است که حدود 2 برابر متوسط نرخ بیکاری جهان و تنها از نرخ بیکاری 34 کشور در این دوره کمتر بوده است. به گزارش تسنیم، آمارهای ارائه شده در گزارش توسعه انسانی 2014 نشان می‌دهد ایران جزو کشورهایی قرار دارد که طی سال‌های اخیر با مشکل بیکاری مواجه بوده‌اند. این گزارش متوسط نرخ بیکاری در ایران طی سال‌های 2004 تا 2013 را 13/5 درصد اعلام کرده است.

 
تنها 34 کشور از 148 کشور بررسی شده نرخ بیکاری بیشتری نسبت به ایران طی این مدت داشته‌اند. متوسط نرخ بیکاری ایران در سال‌های 2004 تا 2013 تقریبا معادل 2 برابر متوسط نرخ بیکاری در جهان طی این مدت بوده است. متوسط نرخ بیکاری جهان در سال‌های 2004 تا 2013 بالغ بر‌5/7 درصد برآورد شده است. به واقع این گزارش نرخ بیکاری در بین جوانان 15 تا 24 سال در ایران را طی مدت مزبور 23 درصد اعلام کرده است.

درتکمیل مقدمه مطرح شده به جدیدترین آمار منتشر شده از طرف مرکز آمار ایران اشاره می‌شود‌، براساس جدیدترین آمار و اطلاعات ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران درباره وضعیت بازار کار کشور نشان می‌دهد در بهار سال جاری‌63 میلیون و 712 هزار و 423 نفر از کل جمعیت کشور در سن کار قرار داشته‌اند.

از مجموع کل جمعیت 10 ساله و بیشتر در سن کار کشور نیز‌23‌ میلیون و 637 هزار و 309 نفر در گروه شاغلان قرار دارند که دارای فعالیت اقتصادی هستند و 40 میلیون و 75 هزار و 114 نفر نیز غیرفعال بوده‌اند. درادامه به این نکته اشاره می شود، در بهار امسال 31 میلیون و 817 هزار و 811 نفر مرد در سن کار قرار داشتند که از این تعداد 19 میلیون و 727 هزار و 43 نفر شاغل بوده و 12 میلیون و 90 هزار و 768 نفر نیز غیرفعال بوده، یعنی در گروه بیکاران یا شاغلان قرار نداشتند.

 نکته حائز اهمیت این است که در بهار امسال، 12‌میلیون مرد در سن کار کشور نه شاغل بوده‌اند و نه بیکار! همچنین با نگاهی بر وضعیت اقتصادی زنان در ایران به این نکته اشاره می‌شود که: در فصل بهار امسال 32 میلیون و 51 هزار و 360 زن در سن کار قرار داشته‌اند که 233 هزار و 549 نفر از تعداد مردان در سن فعالیت اقتصادی، بیشتر هستند.

 از جمعیت 32 میلیون نفری زنان در بهار امسال، 3‌ میلیون و 901 هزار و 266 نفر شاغل بوده‌اند و 28 میلیون و 141 هزار و 94‌ نفر نیز در گروه غیرفعال‌ها قرار داشتند. البته باید توجه داشت که بخش قابل توجهی از جمعیت 28 میلیونی زنان غیرفعال با میل و اراده خود قصد انجام فعالیت کاری را ندارند و ترجیح می‌دهند به امر خانواده بپردازند.

 بررسی‌ها حکایت از آن دارد که از کل جمعیت در سن کار کشور، علاوه بر اشتغال 23 میلیون و 637 هزارنفری، تنها 2 میلیون و 530 هزارنفر متقاضی شغل شناخته شدند که نهایتا با فرض آمارهای غیررسمی به 5 میلیون نفر بالغ خواهند شد.

در حال حاضر، 35 میلیون نفر از جمعیت در سن کار و اشتغال کشور هستند که هنوز تصمیمی برای تاثیرگذاری در جریان اقتصاد کشور نگرفته‌اند.

 
اگر فرض شود که عدم تمایل بخش قابل توجهی از جمعیت 28 میلیون نفری زنان در سن کار برای ورود به عرصه‌های اقتصادی و فعالیت‌های اینچنینی قابل درک باشد، اما دست روی دست گذاشتن، بیکار ماندن 12 میلیون مرد باید مورد توجهات جدی قرار گیرد. با این حال، نباید از یاد برد که درصدی از جمعیت 12 میلیون نفری مردان در سن کار که‌10‌‌سال به بالا محاسبه می‌شود، در واقع امکان اشتغال را به لحاظ سنی ندارند ولی در آمارها به عنوان جمعیت فعال کشور در نظر گرفته می‌شوند.

 در این میان، نرخ مشارکت اقتصادی از 3/39 در بهار سال گذشته به 1/37 در بهار امسال کاهش یافته، همچنین نرخ بیکاری نیز از 6/10 به 7/10 درصد رسیده است. کارشناسان معتقدند افزایش دوباره 500 هزار نفری جمعیت غیرفعال کشور را باید در مایوس شدگان از اشتغال، گروه‌هایی که برای فرار از بیکاری دوباره به دانشگاه‌ها پناه می‌برند، زنانی که از بیکار ماندن خسته شده و عطای کار را به لقای آن بخشیده‌اند و گروه‌های مانند موارد یادشده جستجو کرد.

 در پایان و به نظر نگارنده(مهدی حیدرپور)، آمار بالای جمعیت غیرفعال کشور از جمعیت 63 ‌میلیون و 712 هزار نفری در سن کار، نشانه‌های خوبی از پویایی اقتصادی، حرکت رو به جلوی کشور، توسعه سریع و استفاده از ظرفیت‌های انسانی و نیروی کار نیست و بیشتر بیانگر هرز رفتن پتانسیل عظیم انسانی کشور، تلف شدن سرمایه‌های فکری و ظرفیت‌های بالقوه جامعه است. امید است دولت تدبیر و امید برای این سیر صعودی بیکاری و بزرگترین معضل کنونی ‌کشور تدبیری اندیشیده و امید درجامعه را گسترش دهند.

تهیه وتنظیم : مهدی حیدرپور