برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، توافقی بینالمللی بر سر برنامه هستهای ایران است که در تاریخ 14 ژوئیه 2015 میان ایران و کشورهای گروه 1+5 (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان) در شهر وین صورت گرفت و بعد از کش و قوسهای فراوان در آوریل 2015 به »تفاهم لوزان« به عنوان چارچوبی برای توافق وین دست یافتند.
حال آنکه مهمترین موضوع محل مجادله و مباحثه در فضای عمومی جامعه ما، »برجام« است و در این خصوص موافقان و مخالفان برجام در تلاشاند تا نظر و دیدگاه خود را به نفع خود در بین آحاد جامعه انعکاس دهند به واقع از یک سو، رئیسجمهور روحانی، دولتمردان و طرفداران دولت معتقدند »برجام«، فرجام نیک و حمایتشده از جانب عموم مردم و ملت ایران است و آن را افتخار کشور و عملکرد خود و اجرای آن را انجام ماموریت محول ملی و تحقق اراده ملی میدانند از سوی دیگر مخالفان »برجام« که شامل طیف متنوعی از افراد اقتصادی و سیاسی و دلواپسان میشوند که اعتقاد دارند برجام مایه خجالت و شرمساری کشور است و هیچ افتخاری برای کشور، نه هست و نه خواهد بود.
اینکه ما آنقدر »سعادتمندیم« که در زمانی زندگی میکنیم که شاهد یکی از مهمترین دورههای تاریخی معاصر کشورمان باشیم را باید با »سعادت« افزونتر کشف واقعیتهای زمان خود همراه کنیم.
در این خصوص دبیر شورایعالی حوزههای علمیه سراسر کشور چندی پیش گفتند: رهبری در جاهای مختلف از قضیه برجام و توافق هستهای حمایت و آن را تایید کردند؛ ایشان از طرفی افراد مذاکره کننده را مومن، متدین، شجاع و دلسوز خطاب کردند و از زحمتهایی که برای برجام و توافق هستهای کشیدند، تقدیر و تشکر کردند، اما نباید فراموش کنیم که طرف مقابل نیز، طرفی است که با نظام عناد و دشمنی دارد و از هر اقدامی علیه ما فروگذار نخواهد کرد. آیتا... مرتضی مقتدایی افزود: امید است آنطور که برادران مذاکرهکننده گفتند، برجام اقدام و عملیاتی شده، چرا که اجرای آن به نفع کشور و به نفع اقتصاد و امنیت کشور است؛ امیدواریم خدا عنایت کند و موانعی که دشمنان ایجاد میکنند برطرف شود و مفاد برجام آنگونه که آقایان زحمت کشیدند و انتظار هست، تحقق یابد.
وی با بیان اینکه سیاهنمایی علیه خدمات دولت آقای روحانی زیبنده نیست، گفت: این بداخلاقیها و مخالفتکردنها و دامنزدن به مطالبی خلاف واقعیت به صلاح نظام و مردم نبوده و از طرفی موافق نظر رهبر معظم انقلاب هم نیست؛ یعنی با نظرات ایشان تطابقی ندارد. وی افزود: کسانی که به انتقاد و مخالفت با برنامههای دولت و برای مثال مخالفت با برجام و توافق هستهای میپردازند، انشاا... که قصد خیانت ندارند و فقط برداشتهایشان اینگونه است، اما باید تأمل کنند و بدانند نتیجه کارشان خلاف تحقق اقدام عملی برای تحقق اقتصاد مقاومتی است.
علاوه براین کارشناسان مسائل سیاسی نیز بر این باورند که: تشکیک و تردید نسبت به »شکل و محتوا« و »حال و آینده« برجام چیزی جز مسدودکردن »گذرگاههای عبور یک ملت« نیست. »برجام، ترجمان اراده متناسب با قدرت ماست« و میزان مطلوبیت آن باید متناسب با مجموعه امکانات مادی و معنوی کشورمان و مقتضیات زمانی و مکانی آن تحلیل شود. برجام چیزی جز برآیند مجموعه قدرت کشور در بدهبستان و تعامل با قدرتهای جهانی برای حلوفصل بحران هستهای نیست. اگر میخواهیم در آینده در موضوعات جهانی بیشتر تحصیل کنیم، راه آن تقویت و نه تضعیف دستاوردهای مردم و مسئولان کشور است.
اما آیا باید سالها در »برجام« ماند و فرصتهای پیدا و پنهان آن را نادیده گرفت و آیا در بحرانیترین منطقه جهان و درگیری مستقیم و نیابتی و فرورفتن رقبای اصلی منطقهای ما در بحرانهای داخلی و خارجی، زمانی که کشور ما میتواند الگوی »جامعه امن منطقهای« باشد، باید با تاکید مداوم بر نمادها و ابزارها و رویکردهای نامتناسب و متعارض با انتخابها و گرایشهای عمومی مردم و فضای پسابرجام، »فرصت برجام« را نیز از حیز انتفاع ساقط و اسباب اسقاط شکلی و محتوایی برجام را خود با دست خود فراهم کنیم.
در پایان و به نظر نگارنده"مهدی حیدرپور"قطعا اگر منتقدان و مخالفان دولت، دلسوزانه نقدهای خود را بگویند و مطرح کنند برای کشور هم مفید خواهد بود، آنچه مطمئنا تمامی کنشگران سیاسی کشور آن را میپذیرند این است که کشور نباید بیش از این »مبتلابه« تعطیل و تاخیر موضوعی چون »برجام« بماند و به جای همافزایی و همکاری ما بین مجموعه توانمندیهای کشور، شاهد ارسال پیامهای متناقض به داخل و خارج کشور باشیم و فرصتهای مادی و معنوی موجود در فضای جدیدِ کنشِ »ایرانِ قدرتمندِ تعاملگرا« را در سطح ملی، منطقهای و بینالمللی ضایع کنیم اگر فضای تعامل حاصل شود ما خواهیم توانست در بستر صلح و سلام قدرت خود را افزایش دهیم. قدرتی که میتواند به بازتولید توان ما در تمامی عرصهها تبدیل شود.