آشتیِ‌ملی

آشتی ملی مبتنی بر فهم ملی از شرایط کلان سیاسی کشور، منطقه و جهان است. فهم ملی بدین معنی که کارآمدی و موفقیت سیاست‌ورزان در حل و فصل امور گوناگون کشور مشروط به این بینش عمیق است که در جهان معاصر یگانه مسیر ممکن، کم‌هزینه، سودمند و عملی برای تحقق اهداف جناحی، باور به این اندیشه است که برآیند تحقق اهداف، منافع و امنیت ملی، تحقق اهداف جناحی خواهد بود. علت طرح این مسئله آن است که جامعه ما از مشکلات فراوانی رنج می‌برد که در صورت مهارنشدن، ممکن است دیر یا زود به بحران تبدیل شوند.

این مشکلات از مسائل و معضلات زیست‌محیطی مانند هدررفتن آب، فرسایش خاک و آلودگی هوا، تا ناهنجاری‌های اجتماعی مانند اعتیاد، طلاق، گسترش خشونت، افزایش رشوه و دیگر بداخلاقی‌هایی که روزمره با آن روبه‌رو هستیم و همین‌طور فقر و تبعیض و فاصله طبقاتی را شامل می‌شود. تجربه 37ساله نشان داده که هیچ جناحی به‌تنهایی قادر به حل معضلات مذکور نیست. در واقع مطرح‌کردن ایده »آشتی ملی« نه‌تنها برای حل مشکلات موجود، بلکه همچنین برای جلوگیری از وقوع مسائل جدید نیز نیاز به جراحی‌های بزرگ در عرصه‌های مختلف داریم که انجام‌شان مستلزم وفاق ملی است و هیچ‌کدام از جناح‌ها به‌تنهایی قادر به تحمل این بار بزرگ نیست.

 به بیان روشن برای اینکه پلاسکوهای دیگری فرو نریزد و... باید به تفاهمی عمومی برسیم و براساس آن بتوانیم از تجربه، توان، دانش و استعداد همه نیروها بهره‌مند شویم. دراین خصوص کارشناسان مسائل سیاسی اظهار نمودند: اندیشه آشتی ملی به مثابه لزوم ایجاد سازوکاری برای منظم، قانونمند و پاسخگوکردن رفتار و اظهارات سیاست‌ورزان، مبتنی بر فهم ملی از شرایط داخلی که بی‌شک متاثر از اوضاع و احوال حساس و آشفته منطقه و جهان است، اندیشه کاملا درستی است. درست با سنگ محک منافع و امنیت ملی.

تقریبا همه سیاست‌ورزان از جناح‌های گوناگون در اظهاراتشان فلسفه وجودی خود را تلاش برای برطرف‌کردن مشکلات متعدد و گوناگون شهروندان و کشور می‌دانند. پیامد منطقی این اظهارات این است که همه سیاست‌ورزان خیرخواه هستند و فقط روش‌ها، راهکارها و راهبردها متفاوت است. در این‌صورت، تنها کاری که لازم است صورت گیرد راستی‌آزمایی یا به‌عبارتی ایجاد سازوکاری برای گزینش سودمند و کارآمدترین راهکارها و راهبردهایی است که می‌توانند به مطلوب‌ترین شکل ممکن منافع و امنیت ملی را محقق کنند.

در این راستا اصلاح‌طلبان در مجموع از پیام »آشتی ملی« استقبال کردند؛ اصولگرایان نیز به‌طور کلی نوعی سکوت توأم با رضایت پیشه کردند؛ اگرچه دلواپسان علیه این پیام شوریدند. اصلاح‌طلبان براین باورند که: آشتی ملی تداوم حرکت اصلاحی و حتی انقلاب اسلامی است؛ چراکه در جهت حاکمیت مردم و گسترش و تعمیق دموکراسی در ایران است. ما همچنان با افتخار اصلاحات را دموکراتیزاسیون تعریف کرده و »آشتی ملی« را گامی در این راستا می‌دانیم و معتقدیم اگر بخواهیم مردم با وجود تنوعات فکری و تفاوت‌های سیاسی، یک واحد ملی را تشکیل دهند و یکپارچه در برابر زیاده‌خواهی بدخواهان ایران بایستند، راهی جز به رسمیت‌شناختن یکدیگر با وجود تفاوت‌ها نداریم.

آشتی ملی را می‌توان مدارا، همکاری، تفاهم، گذشت، هم‌اندیشی و... در میان سیاست‌ورزان داخلی و سپر پولادین در مقابل تمامی بدخواهان و دشمنان خارجی ملت و کشور تعبیر و تفسیر کرد. در عالم سیاسیت‌ورزی برخی اندیشه‌ها، راهبردها یا راهکارها به‌دلیل اهمیت و نقشی که می‌توانند در تحولات سیاسی کلان ایجاد کنند، بسیار مورد توجه واقع می‌شوند. آشتی ملی یکی از آن اندیشه‌هایی است که ضرورتا باید مورد توجه تمامی سیاست ورزان در هر سطحی که دغدغه منافع و امنیت ملی دارند، قرار گیرد. اما کسانی که مخالف گذار از فضای امنیتی به فضای سیاسی و انجام رقابت سالم سیاسی هستند، تلاش می‌کنند مانع موفقیت این ابتکار جدید شوند و ازجمله به طرح مسائلی کذب می‌پردازند تا شبهاتی را در افکار عمومی به‌ویژه در نسل جوان ایجاد کنند.

در پایان و به نظر نگارنده"مهدی حیدرپور" آشتی ملی یعنی احیای همان شعار »همه با هم« اول انقلاب و زنده‌کردن شعار »ایران برای ایرانیان« عصر اصلاحات. یعنی همه نیروها به صحنه بیایند و برخلاف گذشته که روی اختلاف‌ها تأکید می‌شد، با حفظ عقاید روی اشتراک‌ها تاکید کنند و برای ایران به یکدیگر دست همکاری بدهند و از کارشکنی و قهر و دشمنی دست بردارند و به رقابت سالم سیاسی تن بدهند و هر کسی که بتواند برنامه موفق‌تر یا متناسب‌تر با نظر اکثریت جامعه ارائه دهد، امکان خدمت‌گزاری بیشتری پیدا کند.