سیاست‌های‌ ترامپ‌ در منطقه‌خاورمیانه

ترامپ در ایام فعالیت انتخاباتی خود از بین مسائل زیادی که مطرح می‌کرد، به دو موضوع مهم بیشتر توجه داشت؛ نخست اخراج مهاجران غیرقانونی و دوم اخراج مسلمانان و ممانعت از ورود آنها به داخل خاک آمریکا. او وعده انتخاباتی خود را که خیلی‌ها فکر می‌کردند تنها شعار انتخاباتی است، به‌گونه‌ای ظریف اجرا کرد. حال در این بین مسئله سیاست خاورمیانه‌ای ترامپ درخصوص بحران‌های منطقه مطرح خواهد بود. در این رابطه بایستی اذعان نمود روانشناسی سیاسی ترامپ نشان می‌دهد که وی شخصیتی جاه‌طلب، برونگرا و ناسازگار دارد که به‌شدت تشنه قدرت و خودنمایی بوده و عزم و اراده زیادی برای تحقق خواسته‌هایش دارد.

پیشینه تجاری و ثروت فراوان از او فردی جاه‌طلب ساخته که نه تنها خود، بلکه آمریکا را نیز از همه دنیا یک سر و گردن بالاتر می‌بیند و لذا به‌دنبال باج گرفتن از سایر کشورها و مطیع ساختن آنها در عرصه‌های مختلف است. تصمیم ترامپ مبنی بر تغییر نکردن و افزایش نیروها و تجهیزات آمریکا در خاورمیانه و خلیج فارس نشان از آن دارد که او همان‌گونه که قبلا هم اعلام کرده است فعلا برنامه‌ای برای حمایت از کشورهای حوزه خلیج فارس و همراهی کردن با شعارهای ایران‌هراسانه آنها ندارد و به لفاظی و تهدید بسنده می‌کند.

 در این خصوص کارشناسان مسائل سیاسی اذعان نمودند: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در موضوع بحران‌های خاورمیانه دو شعار را در دوره مبارزات انتخاباتی‌اش و یک شعار یا یک تصمیم را در هفته نخست زمامداری‌ خود در کاخ سفید مطرح کرد؛ مبارزه بی‌امان با داعش و تقدم مبارزه با تروریسم بر استراتژی تغییر رژیم‌ها در خاورمیانه و انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت‌المقدس، دو شعار ترامپ در دوره مبارزات انتخاباتی‌اش بود. چند روز از زمامداری ترامپ در کاخ سفید نگذشته بود که مسئله ایجاد یک منطقه امن در خاک سوریه را برای انتقال آوارگان سوری به این منطقه، مطرح کرد. این همه آن چیزی است که رئیس‌جمهور جدید آمریکا درباره خاورمیانه مطرح کرده‌ است. شعار نخست ترامپ درباره مبارزه بی‌امان با تروریسم، به‌ویژه داعش، تا ریشه‌کن‌کردنش از روی زمین که در نطق مراسم سوگند نیز تکرار شد، با استقبال رهبران جهان به‌ویژه پاره‌ای از رهبران خاورمیانه همراه شد. روسیه از این شعار ترامپ استقبال کرد و آمادگی مسکو را برای همکاری همه‌جانبه با واشنگتن در مبارزه با تروریسم، اعلام کرد.

اما یک هفته از این موضوع نگذشته بود که ترامپ درباره بحران سوریه اظهاراتی کرد که موضوع مبارزه با داعش را تحت‌الشعاع قرار داد. وی در مصاحبه‌ای با شبکه سی‌بی‌اس آمریکا، گفت: اروپا با گشودن درهای خود به روی پناه‌جویان سوریه، مرتکب اشتباهی فاحش شد؛ زیرا به گفته وی، بهتر آن بود که در خاک سوریه، منطقه‌ای امن ایجاد می‌شد تا پناه‌جویان این کشور، به این منطقه کوچ می‌کردند. ترامپ تاکید کرد آمریکا برای ایجاد منطقه امن در خاک سوریه، وارد عمل خواهد شد و وی از سران نظامی کشورش خواسته است طرحی در‌این‌زمینه تهیه کنند.

این تصمیم ترامپ، نگاه مثبت اولیه (مبارزه بی‌امان با داعش) را زیر‌و‌رو کرد و واکنش منفی رهبران مسکو و سوریه را در پی داشت. مسکو اعلام کرد واشنگتن باید در قبال عواقب این تصمیم خود، به‌ویژه در زمینه حاکمیت ملی کشورها، آگاه باشد. در این بین نتانیاهو به دو ضلع دیگر بحران خاورمیانه یعنی تروریسم و مسئله فلسطین نیز از منظر تهدیدهای راهبردی ایران می‌نگرد و تلاش می‌کند به ترامپ یادآور شود علت‌العلل همه بحران‌های خاورمیانه در ایران است.

در پایان و به نظر نگارنده"مهدی حیدرپور"درباره سیاست خاورمیانه‌ای دولت جدید آمریکا، به استثنای شعار انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت‌المقدس، هنوز هیچ راهبردی از سوی ترامپ اعلام نشده. فقط از طریق انتخاب‌های ترامپ در پست‌های حساسی مانند وزارت خارجه یا ریاست سازمان سیا، می‌توان فهمید دولت جدید آمریکا قصد دارد سیاست چند سلف خود را کنار بگذارد.

اما این آغاز راه ترامپ و تلاش‌های نتانیاهوست و با توجه به خصلت پیش‌بینی‌ناپذیری ترامپ باید تا روشن‌شدن چشم‌انداز سیاست خاورمیانه‌ای دولت جدید آمریکا شکیبا بود.