آیا‌داعش‌درحال‌نابودی‌است.
بعضی از تحلیلگران امریکایی بر این اعتقادند که داعش واقعا شکست نخواهد خورد مگر زمانی گزینه‌هایی که محدود به تروریسم می‌شوند و برخی کشورها به آن تکیه دارند از بین بروند. یعنی این‌طور نباشد که داعش هر وقت که قدرت‌های بزرگ و قدرت‌های منطقه‌ای خواستند و به مصالحشان رسیدند، ناپدید شود و در جایی و در زمانی دیگر هر وقت مصالح ایجاب کرد دوباره ظاهر شود.
اما کارشناسان بین‌المللی امور تروریسم بر این اعتقادند که داعش نقطه‌ی تقاطعی بود که سازمان‌های امنیتی منطقه روی آن سرمایه‌گذاری کردند و حتی شاید پای کشورهای غیرمنطقه‌ای نیز در میان باشد تا به این ترتیب با استفاده از داعش مشکلات منطقه را طولانی‌تر کنند.
به اعتقاد آنها پایان کار داعش در موصل و به‌زودی در رقه به این معناست که بر کیف تاریخی کاری این سازمان‌ها قفل خورده است، اما این مسئله مانع از آن نمی‌شود که کیف دیگری به اسم تروریسم که عامل دست ابزارهای سیاسی باشد برای این دولت‌ها یا دولت‌های دیگر باز شود. به اعتقاد این تحلیلگران بستن راه تروریسم امکان‌پذیر نیست مگر این که جامعه جهانی همگی پایبند به مبارزه با آن باشند و روحی و جسمی به مبارزه با آن برخیزند. بسیاری از گزارش‌های تخصصی حاکی از آن است که بسیاری از رهبران داعش از زندان‌های عراق و سوریه فرار کردند یا آزاد شدند. داعش خود را جانشین شبکه القاعده کرد تا بر تمامی میدان‌های نبرد مستولی شود و از تروریسم و وحشی‌گری چیزی کم نگذاشت و حتی دامنه‌ی عملیات خود را به قلب اروپا رساند و جان بی‌گناهان بسیاری را گرفت.
دراین خصوص به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، کارشناسان امور تروریسم درباره اسرار افول ناگهانی این شبکه تروریستی و پنهان‌شدنش از انظار و همچنین کاستن توانایی‌های نظامی‌اش در حالی که گزارش‌های نظامی غربی حاکی از آن بود که نزدیک به 35 هزار نیروی مبارزه دارد و افرادی در بیش از 100 کشور جهان به آن گرایش دارند و می‌گفتند که حدود 15 سال برای شکست آن زمان لازم است، پرسش‌های متعددی را مطرح می‌کنند.
یکی از سئوالاتی که ناظران می‌پرسند این است که ظاهرا تعمدی در کار است تا اجساد نیروهای کشته شده داعش در جایی منتشرد نشود. همچنین هیچ تصویری از ده‌ها یا صدها اسیری که انتظار می‌رود در پی هر جنگی از آنها دستگیر شود، منتشر نمی‌شود. همچنین هیچ تصویری هم درباره‌ی خودروهایی که نیروهای فراری داعش را از میدان‌های جنگ دور می‌کنند، انتشار نمی‌یابد. این مسائل شبهات بسیاری را موجب شده است.
چه کسی مسئول مخفی نگه‌داشتن توانایی‌های عظیم لجستیکی این شبکه تروریستی است که به آن کمک کرد خودی نشان دهد و جهانیان را بترساند. با وجود این که استراتژیست‌های نظامی دلایلی مطرح می‌کنند که ثابت می‌کند ابوبکر البغدادی دستور داده نیروهایش به مناطقی انتقال یابند که مورد نظرش بوده اما تا‌کنون این دلایل تنها در حد تحلیل و برداشت‌های شخصی است و هیچ سند و ادله‌ای که این تحلیل‌ها را ثابت کند در دسترس نیست. حتی ناظران امور گروه‌های تروریستی تا آن‌جا پیش می‌روند که نسبت به اطلاعات کلانی که طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در طول چهار سال گذشته درباره این شبکه تروریستی منتشر کرده‌اند، تشکیک می‌کنند، همچنین نسبت به توانایی این شبکه عجیب و غریب که توانست 40 درصد خاک عراق را به همراه بخش بزرگی از خاک سوریه را به تصرف خود درآورد نیز شبهه وارد می‌کنند و می‌گویند اگر اراده‌ای منطقه و بین‌المللی وجود نداشت سقوط این مناطق امکان‌پذیر نبود.
برخی مراجع آگاه عراقی که از افتضاح سقوط موصل در سال 2014 اطلاع دارند می‌گویند که پیروزی داعش ربطی به ناکامی یا آن چه فروپاشی دولت وقت عراق می‌گویند، نداشت، به اعتقاد آنها عقب‌نشینی نیروهای نظامی عراقی در برابر چند صد تروریست توطئه‌ای بود تا درباره قدرت این شبکه تروریستی بزرگ‌نمایی شود تا داعش به قبله جهادی‌های جهان تبدیل شود.
این مراجع در ادامه می‌افزایند، آن افتضاح بزرگ آسیب چندانی به نظام عراق که نوری مالکی، نخست‌وزیر و در راس آن بود وارد نکرد، کما این که می‌بینیم مالکی همچنان بخشی مهم از نظام سیاسی فعلی عراق است، و خود را آماده رسیدن دوباره به کرسی قدرت می‌کند و تلاش دارد حیدر‌العبادی، نخست‌وزیر فعلی را از این سمت دور کند. افکار عمومی و سیاسی عربی خواستار شفافیت کامل در تشریح و چگونگی شکل‌گیری داعش و افشای اسرار آن هستند و می‌خواهند بدانند که چه طرح‌ها و سناریوهایی از قبل آن در منطقه به اسم مبارزه با تروریسم دنبال می‌شده، همچنین می‌خواهند به سئوال‌های رازآلود اختفای ناگهانی این شبکه تروریستی و متواری‌شدن نیروهایش و تاثیرات آن بر جنگ رقه در سوریه و همچنین جنگی که علیه آن در کل منطقه شکل گرفته است نیز پاسخ داده شود.
طرف‌های آگاه عراقی می‌گویند که شکست داعش در موصل هیچ تضمینی ایجاد نمی‌کند که این شبکه به بهانه دیگری دوباره بازنگردد و دوباره ضربه تازه‌ای را بر پیکره‌ی کشور وارد نکند، به‌ویژه اگر بنا باشد عرصه سیاسی در عراق پیچیده‌تر شود، به‌خصوص که درگیری ایران و امریکا همچنان به قوت خود باقی است و کردستان نیز رفراندوم استقلال را مطرح کرده و هیچ آشتی حقیقی داخلی نیز به‌دست نیامده است.
این وضعیت می‌تواند زمینه‌ساز سناریوی جدیدی با چارچوب‌های متفاوت و اشکال جدید باشد. در این راستا خیرالله خیرالله، نویسنده، روزنامه‌نگار و سیاستمدار لبنانی در این‌باره می‌گوید: »هیچ بعید نیست که امروز کار داعش بعد از نقش مطلوبی که انتظار می‌رفت در سوریه انجام دهد تمام شود، چه‌بسا اصلا ظهور داعش با هدفی خاص بوده است. شاید بنا باشد داعش زمانی از رقه خارج شود که کردها که با حمایت امریکا با آن جنگیدند، آن را به‌عنوان غنیمت پیروزی تصرف کنند و نقشه خود را بکشند.« وی در ادامه می‌گوید: »دیگر روشن شده که ظهور داعش ناگهانی نبوده است، همان‌طور که ناپدید‌شدنش ناگهانی نیست. قطعا جانشین‌های داعش در مناطق دیگری از جهان تحت عناوین مختلف فعال خواهند شد و در چارچوب تعریفی که برایشان شده کارشان را دنبال خواهند کرد.« خیرالله خیرالله تاکید می‌کند، با گذشت زمان روشن شد که داعش در عراق و سوریه وظایفی داشته است. کار داعش در عراق تمام شده است اما به‌نظر می‌رسد که کارش در سوریه هنوز تمام نشده باشد.
وظیفه داعش در عراق ویران‌کردن موصل، کوچ اجباری ساکنان آن، تغییر ماهیت و طبیعت شهر و ترکیب جمعیتی آن بود.
درپایان نگارنده در پایان و به نظر نگارنده مهدی حیدرپور(مهدی قزل)ظاهرا تعمدی در کار است تا اجساد نیروهای کشته‌شده داعش در جایی منتشرد نشود همچنین هیچ تصویری از ده‌ها یا صدها اسیری که انتظار می‌رود در پی هر جنگی از آنها دستگیر شود، منتشر نمی‌شود اما واقعیت این است که پایان جنگ موصل در عراق به منزله بسته‌شدن پرونده داعش نیست و بسیاری از حقایق وجود دارد که با وجود شکست این شبکه تروریستی، هنوز فاش نشده است و هنوز مشخص نیست که داعش‌ها بخواهند به از فعالیت‌های جنایت‌کارانه و جهانخوارانه خود عقب بکشند و فعالیت‌شان با توجه به حمایت امریکا، اسرائیل و عربستان متوقف شود.
