آرزوهای کوچک کابینهی پیرمردها!
کابینهی پیشنهادی دوازدهم در جلسه علنی هفته گذشته به مجلس معرفی شدند. رئیسجمهوری در نامهی خود به هیئت رئیسه مجلس سیدمحمد بطحایی را برای وزارت آموزش و پرورش، محمدجواد آذری جهرمی را برای وزارت ارتباطات، سید محمود علوی را برای وزارت اطلاعات، مسعود کرباسیان را برای وزارت اقتصاد، محمد جواد ظریف را برای وزارت امور خارجه، حسن قاضیزاده هاشمی را برای وزارت بهداشت، علی ربیعی را برای وزارت تعاون، محمود حجتی را برای وزارت جهاد کشاورزی، سید علیرضا آوایی را برای وزارت دادگستری، امیر حاتمی را برای وزارت دفاع، عباس آخوندی را برای وزارت راه و شهرسازی، محمد شریعتمداری را برای وزارت صنعت، سید عباس صالحی را برای وزارت ارشاد، عبدالرضا رحمانی فضلی را برای وزارت کشور، بیژن زنگنه را برای وزارت نفت، حبیباله بیطرف را برای وزارت نیرو و مسعود سلطانیفر را برای وزارت ورزش و جوانان پیشنهاد داده است. البته ترکیب معرفی شده به مجلس هنوز کامل نیست و رئیسجمهوری باید در مهلت باقی مانده وزیر پیشنهادی علوم را نیز به بهارستان معرفی کند.
آنطور که بهروز نعمتی بعد از جلسه علنی به خبرنگاران اعلام کرد، بررسی رأی اعتماد به وزیران پیشنهادی از روز سهشنبه آغاز خواهد شده است. او همچنین با اشاره به معرفی نشدن وزیر علوم گفته است: »با برخی حقوقدانان صحبت کردیم و آنها معتقدند چون کلیت وزرای پیشنهادی مشخص شده و بررسی مجلس نیز از هفته آینده آغاز میشود، بنابراین مشکلی به وجود نمیآید.« آنطور که بهروز نعمتی اعلام کرده خاکیصدیق، گزینه پیشنهادی وزارت علوم یک شب قبل از اعلام اسامی انصراف خود را به رئیسجمهوری اعلام کرده است. از چندی قبل موضوع رفتن محمد فرهادی، وزیر فعلی علوم از دولت قطعی شده بود و به این ترتیب از جمع 18 نفره وزیران فعلی، 9?نفر برای کابینه بعدی هم معرفی شدهاند و این یعنی همان تغییر 50 درصدی که رئیسجمهوری در چند مقطع از آن سخن گفته بود. برخی گروهها در مجلس قدری از ترکیب فعلی کابینه معرفی شده ابراز ناراحتی کردند.
از جمله نمایندگان زن مجلس همچنان منتقد حضور نداشتن زنان در قامت وزیر در کابینه دوازدهم هستند. پروانه سلحشوری، رئیس فراکسیون زنان نسبت به این موضوع انتقاد کرد. همچنین مسعود پزشکیان، نایب رئیس مجلس در گفتوگویی با ایسنا نسبت به ایجاد تقابل بر سر کابینه دوازدهم در کشور ابراز نگرانی کرد. با وجود این ساعتی پس از ارائه فهرست کابینه پیشنهادی به مجلس، حسینعلی امیری، معاون پارلمانی رئیسجمهوری در یک نشست خبری در مورد بررسی رأی اعتماد وزیران توضیحاتی ارائه کرد و از جمله گفت: نسبت به رأیآوری وزیران پیشنهادی خیلی خوشبین و بسیار امیدوار هستم، روزهای بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی، روزهای بسیار خوب همکاری دولت و مجلس خواهد بود.
او همچنین افزوده است: ما تمهیداتی فراهم کردهایم که وزرای پیشنهادی بتوانند در کمیتههای تخصصی و فراکسیونهای مجلس حضور یافته و زیرساختهای خود را مطرح کنند. برنامههای حضور وزیران هم در کمیسیونها مشخص شده است و نسبت به دورههای گذشته جلسه رأی اعتماد در شأن دولت و مجلس خواهد بود.« اما در کابینه معرفی شده یک نکته مهم به چشم میخورد و آن بحث گرایشهای سیاسی موضوع است که در اینباره بایستی به این نکته اذعان نمود: در چینش کابینه، 6 گزینه پیشنهادی از همسویان با اعتدالگرایی و از نزدیکان حسن روحانی هستند. همچنین 6 کرسی نیز به افرادی داده شده که از نزدیکان و همفکران اصلاحطلبان هستند.
3 گزینه نیز همسویی با هیچجریانی نداشتهاند و دو چهره نیز از اصولگرایان در کابینه جدید حضور دارند. بنابراین در مجموع، یازده گزینه مغایر با گفتمان اصلاحطلبی است که روحانی به وسیلهی آن موفق به پیروزی در انتخابات شده بود. سید محمد بطحایی که بهعنوان وزیر آموزش و پرورش معرفی شده یکی از چهرههای اعتدالگرای دولت است و در دولت یازدهم مسئولیتهای مختلفی را عهدهدار شد. محمدجواد آذری جهرمی نیز یکی دیگر از افرادی است که گفته میشود معتقد به اعتدالگرایی است.
سیدمحمود علوی، وزیر پیشنهادی اطلاعات نیز از نزدیکان روحانی است. مسعود کرباسیان که درصورت کسب رأی اعتماد جانشین طیبنیا در وزارت اقتصاد خواهد شد نیز همسو با گفتمان اعتدالگرایی است. محمدجواد ظریف نیز از وزیران تحولگراست که در دولت یازدهم نیز رابطه خوبی با اصلاحطلبان داشت. سیدحسن قاضیزاده هاشمی که بار دیگر برای وزارت بهداشت معرفی شده است ریشه در اصولگرایی دارد و جزو اعتدالگرایان اصولگراست. علی ربیعی، وزیر کار نیز عضو خانه کارگر و نزدیک به اصلاحطلبان است. محمود حجتی، وزیر کشاورزی نیز از اصلاحطلبان و نزدیک به حزب اتحاد ملت است. سیدعلیرضا آوایی که بهعنوان وزیر دادگستری پیشنهاد شده نیز یکی از قضات رسمی کشور است و همچنین عضو حزبی نیست. امیر سرتیپ امیر حاتمی نیز عضو احزاب نیست و برای وزارت دفاع معرفی شده است. عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی نیز گفته میشود که عضو حزب اعتدال و توسعه است. محمد شریعتمداری نیز یکی از اعضای بنیاد باران و نزدیک به اصلاحطلبان است. سیدعباس صالحی، گزینه پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد بوده و نزدیک به اعتدالگرایان است. عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور نیز سبقه اصولگرایی دارد. بیژن زنگنه، وزیر نفت نیز نزدیک به حزبکارگزاران است. حبیبا... بیطرف نیز از مدیران شناخته شده اصلاحات است و جزو این جریان شناخته میشود. مسعود سلطانیفر نیز سابقه حضور در حزب اعتماد ملی را دارد و یکی دیگر از اصلاحطلبان در کابینه جدید است.
در این بین فراکسیونها و نمایندگان مجلس از همان لحضات اول معرفی افراد تلاش کردند کار بررسی صلاحیتهای وزرای پیشنهادی روحانی را رسما آغاز کنند. غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، سخنگوی فراکسیون مستقلین، با اشاره به نحوهی بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت در فراکسیون مستقلین ولایی اعلام کرد: از جلسات فراکسیون بهمنظور بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی برگزار خواهد شد و در هفته آینده هر پنج روز کاری تشکیل جلسه خواهیم داد. او به ایلنا گفت: بر این اساس روزهای یکشنبه، سهشنبه و چهارشنبه جلسات فراکسیون با وزرای پیشنهادی صبح برگزار میشود و در روزهای شنبه و دوشنبه نیز در نوبت بعد از ظهر تشکیل جلسه خواهیم داد. نایبرئیس نخست فراکسیون مستقلین ولایی با تاکید بر تشکیل جلسه با تمامی وزرای پیشنهادی گفت: احتمالا در هر یکی از روزهای کاری با دو نفر از وزرا جلسه خواهیم داشت تا روند بررسی کارنامه و سوابق آنها و نظراتشان را در مورد هر بخش استماع کنیم. جعفرزاده ایمنآبادی تصریح کرد: هماهنگیهایی برای برگزاری جلسه فردا با دو نفر از وزرای پیشنهادی انجام شده که انشاءا... با آقایان ظریف و علوی تشکیل جلسه خواهیم داد.
ایمنآبادی به یکی دیگر از رسانهها نیز گفت: کابینه معرفی شده از سوی روحانی رضایتبخش نیست و به نظر میرسد این افراد نتوانند مشکلات مردم را با توجه به وعدههای رئیسجمهور حل کنند. در کشور مدیران بسیار قویتر از کسانی که بهعنوان تیم اقتصادی دولت معرفی شدند، وجود دارد. این افراد نمیتوانند حلال مشکلات اقتصادی کشور باشند. عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات در مورد نظر مجلس در رابطه با معرفی رحمانی فضلی به عنوان وزیر کشور خاطرنشان کرد: در مورد وزیر کشور پیشنهادی ابهاماتی وجود دارد که رحمانی فضلی باید به آنها در مجلس پاسخ دهد. نماینده مردم رشت در مورد وضعیت دیگر وزرا گفت: اوضاع جهرمی، وزیر پیشنهادی ارتباطات، نیز در بین نمایندگان خوب نیست. وضعیت مقبولیت بطحایی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش نیز اصلا خوب نیست. جعفرزاده گفت: تغییر سه وزیر یعنی بطحایی، جهرمی و رحمانی فضلی قطعی است.
در این میان اگر وزیر پیشنهادی کشور بتواند ما را قانع کند شاید بتواند رأی بیاورد. البته باید گفت احتمال قانع شدن ما کم است. سیدحسین نقویحسینی، عضو فراکسیون اصولگرایان نیز به ایلنا اعلام کرد: با توجه به سابقه درخشان امیر حاتمی، فراکسیون نمایندگان ولایی نسبت به حضورش در وزارت دفاع استقبال میکند. سخنگوی فراکسیون نمایندگان ولایی همچنین درباره نحوه بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت در این فراکسیون گفت: قرار است کمیتههای فراکسیون نمایندگان ولایی شاخصههای انتخاب وزرا را در هر حوزه تعریف کنند تا براساس آن شاخصهها، صلاحیت وزرا مورد بررسی قرار گیرد.
نقوی حسینی تصریح کرد: تلاش فراکسیون نمایندگان ولایی این است که با برگزاری جلسات جداگانه با حضور همه وزرای پیشنهادی برای استماع نقطهنظرات و برنامههای آنها نسبت به بررسی صلاحیت این افراد برای تصدی پستهای وزارتی اقدام کند. به نظر نگارنده: بررسی آقای رئیسجمهور در خصوص معرفی وزرای پیشنهادی برای کابینه دوازدهم جامع بوده و در مجموع با بررسیهای انجام گرفته و با توجه به اینکه چه کسانی میتوانند یار ایشان باشند و برنامههای رئیسجمهور را دنبال کنند، وزرای پیشنهادی به مجلس معرفی شدند.
تهیه وتنظیم:مهدی حیدرپور(مهدی قزل)