گزینههایایراندربرابرتحریمهای آمریکا
پس از اعلام تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران در پانزدهم مردادماه و ماجراجوییهای ترامپ برای به صفر رساندن صادرات نفت کشور تنها عربستان و رژیم صهیونیستی از این اقدام استقبال و دیگر کشورها این اقدام ترامپ را محکوم و بر ادامه تجارت با ایران تاکید کردند. تحریمهای جدید ترامپ علیه ایران از پشتوانه قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل برخوردار نیست. از این رو، بسیاری از کشورهایی که با ایران روابط تجاری دارند این اقدام ترامپ را غیر قانونی دانسته و حاضر نیستند که با آن همراه شوند.
در این خصوص کارشناسان معتقداند: آمریکا امیدوار است که تحریمهای ضد ایرانی آثار بسیاری بهدنبال داشته باشد. اما این تحریمها برخلاف تحریمهای گذشته از حمایت بینالمللی برخوردار نیست. اتحادیه اروپا با برخی اقدامات اجرایی برای حمایت از شرکتهای خود در ایران با هدف کاهش آثار این تحریمها تلاش میکند. رفتار چین، روسیه، هند و ترکیه هم در این زمینه به دلیل خرید نفت از ایران و سرمایهگذاری در این کشور مهم است.
بهعبارتی دیگر: ایران بهطور عملی، گزینههای بسیاری برای رویارویی با تحریمهای ترامپ در اختیار دارد. 60 درصد معاملات نفتی و غیر نفتی این کشور با سه کشور چین، هند و ترکیه است. همه این کشورها برخلاف آمریکا، اراده خود برای ادامه مبادلات تجاری با ایران نشان دادهاند. وزیر اقتصاد آلمان هم اعلام کرده است درباره همکاری با ایران زیر بار دیکتههای آمریکا نخواهد رفت و اتحادیه اروپا هم بهدنبال راهی برای دور زدن تحریمهای آمریکا علیه ایران است.
بسیاری از پژوهشگران مسائل ایران معتقدند که ایران با استفاده از تجربه تاریخی خود میتواند خود را با تحریمها سازگار سازد. این کشور پیش از این بار هفت قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل مقابله کرده و طی سالهای 2006 تا 2013 میلادی توانست خود را با این تحریمها سازگار سازد. به گفته »رجب ساواروف« مدیر مرکز پژوهش معاصر ایران در روسیه، دور از ذهن است که تحریمها آثار منفی برای اقتصاد ایران بهدنبال داشته باشد. ایران برای مدتهای طولانی میتواند در برابر رژیم تحریمها مقاومت کند. این کشور طی 4 دهه گذشته موفق شده است ماهیت سیاست غرب به رهبری آمریکا را بشناسد و با آمادهسازی طرح »ب« خود را برای هرگونه احتمال و سناریویی مهیا کرده است. درکل باید اشاره کرد که ساختار اقتصاد ایران نشان از تنوع بخشی روزافزونی برخوردار است.
بهطوری که بخش کشاورزی حدود 10درصد از تولید ناخالص ملی، بخش صنعت حدود 36 درصد از تولید ناخالص ملی و بخش خدمات خدود 55 درصد را تشکیل میدهند و این مولفه سبب میشود ایران بتواند تحریمها را پشت سر گذارد. روزنامه البناء افزود: محور مقاومت که مخالف سیاستهای ترامپ است، در برابر تحریمهای ضد ایرانی دست بسته نخواهد ماند. قدرت مقاومت در منطقه غرب آسیا که از سواحل دریای مدیترانه تا مرزهای ایران و افغانستان گسترش یافته است بهطور کارآمد در برابر آمریکا و همپیمانان آن مقابله خواهند کرد. اقدامات مقاومت در این زمینه میتوان آمریکا را زیر فشار قرار داد و دیر یا زود این کشور را مجبور به تغییر سیاست سازند.
در پایان نگارنده مهدی حیدرپور اذعان دارد:فرود آمدن5 هواپیمایی مسافربری از نوع (ای تی آر) ایتالیایی در فرودگاه مهرآباد تهران که همزمان با آغاز دور جدید تحریمهای آمریکا صورت گرفت، نشان میدهد که اتحادیه اروپا برای حفظ توافق هستهای جدی است و برای به شکست کشاندن طرحهای ترامپ اراده سیاسی خود را نشان داده است. علاوه براین نگارنده ضمن اشاره به تجربه ایران در رویارویی با تحریمها، در کنار توان و انعطافپذیری اقتصاد و گستردگی روابطش با دیگر کشورها و مخالفتهای جهانی با تحریمهای آمریکا و قدرتیابی محور مقاومت، تاکید دارد که ایران با اقتصاد منعطف و دیپلماسی فعالقادر به گذر از تحریمهای جدید واشنگتن است.