نشست مونیخ یکی از مهم‌ترین و پرسابقه‌ترین نشست‌های سیاسی و امنیتی در جهان به‌شمار می‌رود که به‌نوعی به بررسی آینده تحولات جهان می‌پردازد. سیاست‌گذاران در مونیخ در زمینه جهان در حال تغییر به گفت‌وگو می‌پردازند و طیف گسترده‌ای از موضوع‌ها را مطرح می‌کنند که حتی رقابت و همکاری میان قدرتهای بزرگ، آینده اتحادیه اروپا و روابط در دو سوی آتلانتیک بخشی از آن است.
از دیدگاه دست‌اندرکاران این نشست، موضوع مهم کنونی آن است که چند جانبه‌گرایی به خطر افتاده و پیش‌بینی کارشناسان آن است که بار دیگر جهان به عرصه رقابت میان قدرت‌ها تبدیل می‌شود. از این‌رو به‌نظر می‌رسد وظیفه این کنفرانس بررسی چگونگی نقش‌آفرینی دیگر کشورهای بزرگ همچون بریتانیا، فرانسه، ژاپن و کانادا در متن این تحولات است. اما یکی از مهم‌ترین محور اختلافات میان دو سوی آتلانتیک را در نوع حمایت آمریکا و اروپا از توافق هستهای با ایران عنوان کرد.
ازنگاه تحلیل‌گران نکته‌ای که در نشست مونیخ سال 2019 برجسته‌تر شده، شکاف عمیق میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده است که به‌ویژه در زمینه نحوه سیاست‌گذاری در مورد توافق هستهای با ایران به اوج رسیده است. حدود 500 مقام از سطوح عالی تا مقام‌های سیاسی و نظامی از کشورهای مختلف جهان در این کنفرانس شرکت داشتند. به اعتقاد تحلیل‌گران این استقبال گسترده از نشست امنیتی پرسابقه در آلمان در واقع کنایه‌ای از سوی اروپا به کاخ سفید بود که با تلاش‌های فراوان، نشستی فرمایشی را در ورشو برگزار کرد تا به اصطلاح به مسائل امنیتی و صلح در خاورمیانه بپردازد. کاخ سفید در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ واشنگتن را از این توافق مهم خارج ساخت حال آن‌که قدرتهای اروپایی به‌ویژه آلمان بر حفظ توافق تصریح می‌کنند. اوج این اختلاف نظر هنگامی بود که معاون رییس‌جمهوری آمریکا در کنفرانس ورشو با انتقاد از آلمان، فرانسه و انگلیس، این سه کشور را به تلاش برای مقابله با تحریم‌های آمریکا علیه ایران متهم کرد و از آن‌ها خواست با خروج از توافق برجام فشار بر ایران را افزایش دهند.
به نوشته روزنامه آمریکایی واشنگتن پست، مایک پنس حتی در حاشیه نشست امنیتی مونیخ هم از اروپایی‌ها به علت نوع سیاست‌هایشان در قبال ایران انتقاد و تاکید کرد »آن‌ها (اروپایی‌ها) باید خط مشی کاخ سفید را دنبال کنند و از توافق هستهای خارج شوند«. پنس در دیدار با صدراعظم آلمان هم ضمن بیان این خواسته عنوان داشت زمان برای متحدان اروپایی واشنگتن فرا رسیده است تا تضعیف تحریم‌های آمریکا را متوقف سازند. به گفته وی اروپا باید در کنار آمریکا فشار اقتصادی و دیپلماتیک را بر ایران افزایش دهد تا غرب بتواند به نتایج مورد‌نظر در مورد ایران دست پیدا کند.
گذشته از آن‌که از نظر سیاسی و بر‌اساس توافق خروج واشنگتن از برجام از سوی بیشتر کشورهای جهان غیر قابل پذیرش بوده است، مقام‌های اروپایی آشکارا به این خواسته کاخ سفید پاسخ محکمی دادند. »فدریکا موگرینی« مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نشست مونیخ بر تعهد اتحادیه اروپا به توافق هستهای با ایران تاکید کرد و حفظ آن را موضوعی امنیتی دانست. همچنین »هایکو ماس« وزیر امور خارجه آلمان هم در این کنفرانس پایبندی قدرتهای اروپایی به توافق هستهای را مورد تاکید دوباره قرار داد. اما تفاوت نگاه اروپا و آمریکا به برجام یک روی سکه است و سیاست‌های تهاجمی و یک‌جانبه‌گرایی آمریکا روی دیگر آن. کارشناسان بر این باورند که آمریکای ترامپ تا‌کنون در عمل نشان داده که برای منافع و خواست متحدان اروپایی ارزشی قائل نیست و بی‌اعتنا به نظرات هم‌پیمانان اروپایی از پیمان‌های بین‌المللی همچون پاریس، برجام و غیره کنار کشیده و در حال خارج ساختن نیروهای خود از افغانستان و سوریه است؛ سیاست‌هایی که در تقابل با نظرات مقامات اروپایی قرار دارد.
آمریکا اجلاس ورشو را نیز در قلب اروپا آن هم بدون حضور سران اتحادیه برگزار کرد و معاون رییس‌جمهوری آمریکا در اجلاس مونیخ نیز ادعای »رهبری جهان غرب« را کرد.
در پایان نگارنده مهدی حیدرپور بر این نکته اذعان دارد که به عقیده نویسندگان، سیاست‌گذاران اروپایی خواستار آنند که »افراد بالغ در کابینه« در کاخ سفید، ترامپ را به راه درست هدایت کنند. ولی متحدان از خواب غفلت بیدار شده‌اند و تلاش می‌کنند از نظام جهانی لیبرال با داشتن نقش جهانی بیشتر و آن‌چه وزیر امور خارجه آلمان »هایکو ماس«، »اتحاد چندوجهی« می‌نامد که برای آن هنوز آمادگی خوبی ندارند دفاع کنند.
نبود امنیت و زیرساخت‌های اقتصادی که آمریکا را شامل نمی‌شود راه را برای دومین گروه از قدرت‌هایی که خسته شده‌اند آلمان، فرانسه، بریتانیا و ژاپن برای به‌دست آوردن سیاست مستقل دشوار کرده است. نتیجه، واکنش در برابر عمل آمریکا است که مانند رقیبی با گرایش‌های سلطه‌گرانه عمل می‌کند و سیاستی را طراحی می‌کند که لازمه آن متحد بودن با آمریکاست. اما مطابق نظرسنجی‌ها بسیاری از مردم کشورهای اروپایی متحد سنتی آمریکا معتقد هستند که باید گزینه دیگری را جایگزین اتحاد با امریکا کرد.
