خبرگزاری آمریکایی که اغلب مسوولیت انتشار و مانور رسانه‌ای روی اخبار مربوط به تحریم‌های ایران را برعهده دارد و در ایران به رسانه تحریم آمریکا معروف است، صبح پنجشنبه، 13تیرماه در خبری از توقیف یک نفتکش غول‌پیکر متعلق به ایران در آب‌های جبل‌الطارق در جنوب اسپانیا خبر داد؛ نفتکشی با نام »Grace–1« حامل دو میلیون بشکه نفت ایران که بعدا و با انتشار اطلاعیه دولت محلی در جبل‌الطارق مشخص شد با حمایت و عملیات میدانی نیروی دریایی انگلستان توقیف شده است.
اما سوالی که اذهان عمومی را به خود مشغول کرده این است که چرا توسط انگلیس و با چه بهانه‌ای »Grace–1« توقیف شده؟ منطقه جبل‌الطارق، منطقه‌ای در جنوب اسپانیاست که بیش از 300 سال است مالکیت آن مورد اختلاف میان این کشور و انگلستان بوده است؛ دولت محلی این منطقه فعلا خود را تحت حاکمیت بریتانیا می‌داند و از این‌رو همکاری‌های زیادی با لندن دارد. از سوی دیگر اسپانیایی‌ها این منطقه را بخشی از خاک خود می‌دانند و در بسیاری از موارد ازجمله حدود و ثغور دریایی و ترانزیت با دولت محلی این منطقه چالش دارند. همین شرایط باعث شده نیروی دریایی انگلستان در این منطقه استراتژیک حضور داشته باشد. توقیف نفتکش حامل محموله ایرانی در روز پنجشنبه نیز با همکاری اداره گمرک محلی جبل‌الطارق و نیروی دریایی انگلیس صورت گرفته که با واکنش دولت اسپانیا همراه بوده است. در این میان انگلیسی‌ها در مورد عملیات نظامی خود توجیه جالبی دارند؛ آنها می‌گویند اتحادیه اروپا از چند سال پیش دمشق را تحت تحریم قرار داده است و از این‌رو کشورهای این اتحادیه موظف به اجرای این تحریم و جلوگیری از رسیدن کالاهای ممنوعه به سوریه هستند. در همین راستا لندن مدعی شده نفتکش »Grace–1« در حال انتقال نفت به سوریه بوده و نیروهای نظامی‌شان برای اجرای تحریم‌های دمشق دست به چنین اقدامی زده‌اند.
دراین خصوص تحلیلگران براین نکته اذعان دارند که: نباید از همراهی بریتانیا با ایالات‌متحده شگفت‌زده شویم. اینکه لندن در خصوص مسائل مختلف از جمله در‌خصوص برجام اختلافاتی با واشنگتن دارد شکی نیست. ممکن است نظرات و سیاست‌های لندن با واشنگتن کاملا منطبق با یکدیگر نباشد. همچنین ممکن است لندن ملاحظاتی را به‌دلیل روابط تاریخی و سنتی‌اش با منطقه خاورمیانه و همچنین منافع دیگری که دارد رعایت کند. اما در اصل همگام‌تر از انگلستان با آمریکا در سیاست‌های مختلف جهانی هیچ کشور دیگری وجود ندارد. نکته دیگری را که باید در نظر داشته باشیم این است که توقیف نفتکش ایرانی توسط بریتانیا یک عمل گستاخانه و غیر‌قانونی است. توقیف نفتکش ایرانی توسط نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا در آب‌های بین‌المللی اقدامی کاملا خصومت‌آمیز نسبت به ایران تلقی می‌شود.
هر‌چند چنین عملی نیز جای شگفتی ندارد. به‌نظر می‌رسد چند دلیل به غیر از همگامی لندن-واشنگتن، برای انجام چنین عملی وجود دارد. دلیل عمده چنین اقدامی محوریت حمایت از تل‌آویو در برابر تهدیدات تلقی می‌شود. همچنین چنین اقدامی رابطه‌ای هم می‌تواند با سفر سه وزیر خارجه بریتانیا داشته باشد که برای آزادی نازنین زاغری به ایران آمدند.
نکته‌ای که باید در نظر داشت محرک اصلی چنین اقدامی کاهش تعهدات برجامی تهران است. چنین اقدامی از سوی لندن با ادعای هدف مهار تهران صورت گرفته است. اگر تهران به عمل متقابل دست زند به‌عنوان نمونه یک نفتکش انگلیسی توسط نیروی دریایی ایران توقیف شود، چنین عملی از نظر آنها به‌معنای اعلام جنگ تلقی خواهد شد.
علاوه براین تحلیلگران زیادی هستند که می‌گویند انگلستان در آستانه جدایی از اتحادیه اروپا اساسا علاقه‌ای به اجرای قوانین این اتحادیه ندارد و از سوی مقابل بنا دارد هرچه بیشتر روابط خود را با آمریکا و بالاخص دولت کنونی این کشور یعنی دولت ترامپ گسترش دهد تا در ایام جدایی از اروپا بتواند ثبات سیاسی و اقتصادی خود را تحکیم بخشد. این کشور هم‌اکنون در بحران‌های عمیقی ازجمله مسیر و چگونگی برگزیت به‌سر می‌برد و از طرف دیگر وارد چالشی عمیق با اهالی مناطقی چون اسکاتلند شده، لذا مجبور است برای آینده خود تصمیمات تازه‌ای بگیرد؛ تصمیماتی که حتما همراهی استراتژیک با آمریکا یکی از آنهاست.
این تحلیل با مراجعه به نامزدهای احتمالی نخست‌وزیری و دارای شانس پیروزی تقویت هم می‌شود؛ چراکه چهره‌های ارشد حزب محافظه‌کار حاکم غالبا چنین نگاهی را محور برنامه‌های خود قرار داده‌اند. مراجعه به مواضع بوریس جانسون و جرمی هانت از نامزدهای جانشینی ترزا می در ماه‌های اخیر به توضیح این مساله کمک می‌کند. سیاستمداران انگلیسی البته یکی از محورهای همکاری و نزدیکی به آمریکا را افزایش تنش‌ها با ایران می‌دانند و این مسیر را برای رسیدن به هدف خود کوتاه و کارآمد ارزیابی می‌کنند.
در پایان نگارنده مهدی حیدرپور معتقد است: اقدام آمریکا به الزام تحریم‌های یک‌جانبه خود مبنی بر عدم تبادلات اقتصادی سایر کشورها با ایران اگر با الزام نظامی، زورگویی و توقیف کشتی‌ها همراه شود متاسفانه به‌گونه‌ای هرج و مرج بین‌المللی ایجاد می‌شود. این همان هرج و مرجی است که باید قبل از شدت گرفتن آن، متوجه شوند و احساس مسوولیت کنند. اکنون باید شاکی باشیم که چرا دیگران حرمت رفتار قانونی ما را رعایت نمی‌کنند! به‌نظر می‌رسد این اقدام بریتانیا واکنشی به اولتیماتوم ایران در‌خصوص کاهش تعهدات برجامی بوده است. هر‌چند همگامی لندن با واشنگتن نشان داده که به دلایل قانونی نیاز ندارد، اما این اقدام بریتانیا غیر‌قانونی است و تهدیدآمیز بودنش مسئله را جدی‌تر می‌کند.
