دریای عمان و اقیانوس هند روز جمعه شاهد برگزاری مانور دریایی بیسابقهای با حضور نیروهای دریایی چین، روسیه و ایران بود که بهمدت چهار روز ادامه دارد، شاید برای گفتن این حرف زود باشد که این رزمایش، تجسم یک ائتلاف استراتژیک سهجانبه جدید است؛ اما میتوان گفت رزمایش مذکور در بردارنده پیام مهمی برای ایالاتمتحده و دولتهای غربی است که در ماه گذشته، تشکیل دو ائتلاف دریایی را اعلام کردند و دولتهای عربی حاشیه خلیجفارس مانند عربستان سعودی و اماراتمتحده عربی نیز در آن حضور دارند.
ایرانی که با محاصره شدید آمریکا مواجه است، بیشترین سود را از این رزمایش میکند؛ چراکه باعث درهم شکستن محاصره آمریکا، حداقل در ابعاد روانی شده و نشان میدهد که ایران کشوری منزوی نیست و دوستان استراتژیکی در سطح بینالمللی دارد. آمریکا دیگر بهتنهایی بر جهان حکومت نکرده و سرنوشت سیاسی و نظامی آن را رقم نمیزند؛ عصر سیطره آمریکا در این زمینه، رو به پایان است و منطقه خلیجفارس و تنگههرمز، دیگر مانند گذشته، جزو املاک ایالاتمتحده محسوب نمیشود. درواقع این رزمایش از منظر سیاسی و استراتژیک حائز پیامهایی جدی برای کشورهای غربی و همچنین کشورهای حاشیه خلیجفارس دارد. یکی از اصلیترین پیامهای برگزاری این رزمایش مشترک، جدیترشدن کشمکش میان ایران و دنیای غرب است؛ چراکه از یکسو آمریکا میکوشد با تشکیل ائتلافی نظامی نیروهای خود در منطقه خلیجفارس و دریای عمان را افزایش دهد و از دیگرسو فرانسه نیز جداگانه در این راستا گام برمیدارد.
در چنین شرایطی با ابتکار ایران رزمایشی مشترک با همراهی کشورهای شرقی برگزار میشود. پیام دوم این رزمایش را باید اعلام رسمی افزایش حضور چین و روسیه در دریاهای بینالمللی دانست. پیش از این چین چندان تمایلی به حضور در آبهای بینالمللی نداشت. از طرفی تلاشهای روسیه نیز برای حضور در منطقه خلیجفارس پیشتر به شکست منتهی شده بود اما اینبار این کشور با همکاری ایران توانست در منطقه حضور پیدا کند که اتفاق جدیدی در معادلات سیاسی منطقه است.
اینکه سود برگزاری این رزمایش برای ایران در چیست، هنوز روشن نیست و به گذر زمان برای روشن شدن این مسئله نیاز داریم؛ چراکه در عمل روسیه و چین با آمریکا در اجرای تحریمها همکاری میکنند و در مقابل چندان به تعهدات خود در برنامه جامع اقدام مشترک پایبند نیستند. البته مسلم است که قدرت نظامی هر دو کشور چین و روسیه تنها با ایالاتمتحده قابل مقایسه است و حضور ایران در این مانور، یک همکاری جدی در راستای بازکردن راه این کشورها برای ورود به منطقه خلیجفارس و دریای عمان است.
در این خصوص فرمانده ناوگروه روسیه در رزمایش مرکب ایران، روسیه و چین گفت: اولین پیام این رزمایش »امنیت دریایی« است و این همکاری مشترک سه کشور نشاندهنده این است که امنیت در این منطقه برقرار است. به گزارش روابط عمومی ارتش، ناخدا الکساندر ماشینفسکی فرمانده ناوگروه روسی شرکتکننده در رزمایش مرکب ایران، چین و روسیه در حاشیه مراسم استقبال در بندر شهید بهشتی چابهار، گفت: اولین پیام این رزمایش در اسم آن یعنی »امنیت دریایی« است و این همکاری مشترک سه کشور نشاندهنده این است که امنیت در این منطقه برقرار است. وی افزود: یکی از اهداف حضور ما در این منطقه و در این رزمایش تبادل تجربیات است و حتما این موضوع را دنبال میکنیم.
او در خصوص پیام سیاسی و امنیتی این رزمایش، گفت: ما شرایط محیطی را درک کردهایم و بههمین دلیل ناوگان ما در این رزمایش شرکت کردهاند. یک مقام امنیتی ارشد پیشین دولت آمریکا میگوید واشنگتن باید از ائتلاف نظامی احتمالی ایران، روسیه و چین نگران باشد. »کِی.تی. مکفارلند« معاون پیشین مشاور امنیت ملی رییسجمهور آمریکا ضمن ابراز نگرانی از رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین در شمال اقیانوس هند، آن را »سناریوی کابوسوار« توصیف کرد.
مکفارلند در مصاحبه با شبکه »فاکس بیزنس« مدعی شد: »این حقیقتا یک سناریوی کابوسوار است. ما هفتادوپنج سال را صرف کردیم تا مطمئن شویم که روسها و چینیها ائتلافی تشکیل ندهند. ما همهچیز را امتحان کردیم، آغاز آن نیز با دولت ریچارد نیکسون بود که تلاش کرد بین دولتهای چین و شوروی سابق اختلاف بیندازد و ما نهایتا بین آنها فاصله انداختیم«. مجری این برنامه با »شوم«خواندن ائتلاف سه کشور »دشمن« آمریکا، از وی پرسید که آیا باید نگران این رزمایش بود و مکفارلند نیز پاسخ داد: »کار دیگری که میخواهیم انجام دهیم، این است که مطمئن شویم روسیه با ایران متحد نشود.
روسیه یک کشور محصور در خشکی است که به بنادر آبهای گرم دسترسی ندارد. اما اگر با ایران مرتبط شود، به آن میرسد«. وی ادامه داد: »جمع شدن این سه کشور کنار هم و پیوستن ظرفیتهای نظامی روسیه، موقعیت مکانی و نفت ایران، و ثروت و مزیت فناوری چین به یکدیگر، سناریوی کابوسوار کامل و مطلقی برای ما است، مخصوصا اگر این سه کشور بخواهند زمانی یک ائتلاف نظامی داشته باشند«. مکفارلند در پاسخ به سوال مجری برنامه که سعی داشت زمان این رزمایش را به تلاش دموکراتهای کنگره آمریکا برای استیضاح »دونالد ترامپ« رییسجمهور این کشور ربط دهد، گفت: »من ماه گذشته در پکن بودم و از تعدادی از مقامهای ارشد در وزارت خارجه و حزب کمونیست چین شنیدم که میگفتند »ما فکر میکنیم دونالد ترامپ بهزودی از دولت کنار گذاشته میشود« یا »مطمئنیم که دوباره انتخاب نمیشود«. این مقام امنیتی پیشین آمریکا در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا رزمایش مشترک ایران، روسیه و چین هشداری به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است، تصریح کرد: »نه فقط برای اعضای ناتو، بلکه برای ژاپن کرهجنوبی هم چنین است. همه ما تحتتاثیر هستیم، هر کشوری که با آن تجارت میکنیم... همگی ما باید شدیدا از ائتلاف ایرانی-چینی-روسی نگران باشیم.
این واقعا سناریوی آخرالزمانی است!« این رزمایش اما در رسانههای بینالمللی نیز بازتاب گستردهای داشت بهگونهای که برخی از خبرگزاریهای مهم این رزمایش را »بیسابقه« و گسترده توصیف کردند.
علاوه بر این دریادار دوم غلامرضا طحانی معاون عملیات نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در جلسه توجیهی رزمایش مرکب دریایی ایران، روسیه و چین که با حضور فرماندهان یگانهای روسی و چینی شرکتکننده در این رزمایش برگزار شد، با تبریک ایام میلاد حضرت عیسی مسیح(ع) و سال نوی میلادی به مسیحیان جهان اظهار کرد: شمال اقیانوس هند یکی از مهمترین آبراههای جهان بوده و نقش مهمی در تجارت بینالملل دارد. وی افزود: برقراری امنیت کامل خطوط کشتیرانی در این منطقه، بهویژه در محدوده بین تنگه هرمز، تنگه مالاگا و تنگه بابالمندب که به مثلث طلایی مشهور است، از یکسو ضامن حفظ منافع اقتصادی در صحنه جهانی بوده و از سوی دیگر، همکاری و همگرایی نیروهای دریایی مختلف را میطلبد.
دریادار دوم طحانی با بیان اینکه رزمایش مرکب دریایی سه کشور از اهمیت خاصی برخوردار است، بیان کرد: کشورهای بسیاری در منطقه دریای عمان و اقیانوس هند که از مناطق کلیدی تجارت جهانی محسوب میشود، تردد دارند و به همین جهت حفظ امنیت دریایی در آن بسیار مهم و حیاتی است. وی ادامه داد: ماهیت مشترک تهدیدات دریایی و تحولات سیاسی بین دولتها برای انجام اقدامات هماهنگ، باعث شده که نیروهای دریایی سه کشور بیش از گذشته با یکدیگر همکاری کنند. وی با بیان اینکه بالا بردن آمادگی رزمی، دستیابی به امنیت جمعی و تبادل تجربه در حوزه مقابله با تروریسم و دزدی دریایی از اهداف مهم این رزمایش است، عنوان کرد: امیدوارم به نحو مطلوب و شایسته بتوانیم مراحل مختلف طرحریزی و اجرای این رزمایش مشترک سهجانبه را انجام دهیم.
در پایان نگارنده مهدی قزل(مهدی حیدرپور)اذعان دارد: این رزمایش همزمان شد با پرتاب آزمایشی موشک »لنگ مارچ« چین، که زمینه ایجاد یک ایستگاه فضایی را برای این کشور در سال 2020 فراهم میکند. اگر گزارشهای غربی مبنی بر اینکه چین، طی ده سال آینده به بزرگترین قدرت اقتصادی تبدیل شده و میتواند با همکاری روسیه، یک نظام مالی جهانی ایجاد کند که به سیطره دلار پایان دهد، صحت داشته باشد، بدان معناست که ایران، برخلاف همسایگان عرب خود، همپیمان بسیار قدرتمندتری را انتخاب کرده است که میتواند در آینده به آن تکیه کند. غرب درحال آموزش زبان چینی در مدارس و دانشگاههای خود است؛ درحالیکه اغلب دانشمندان ما (اعراب)، تقریبا همه چیز، حتی لباسهای خود را از خارج وارد میکنند! جهان به سرعت تغییر میکند؛ درحالیکه اعراب همچنان بهدنبال یک هدف در حرکتند؛ و آن، چگونگی نابودکردن یکدیگر هستند و گمان نمیکنیم این شرایط در ده سال آینده یا حتی بیشتر، تغییری کند. امیدوارم این اقدام مشترک در دور نگه داشتن نیروهای خارجی دیگر از منطقه خلیجفارس و دریای عمان موثر باشد و اهدافی فراتر را دنبال نکند.
این رزمایش تنها در شرایطی برای ایران منفعت خواهد داشت که با اهدافی صلحجویانه انجام شده باشد؛ چراکه در صورت وقوع برخورد نظامی در این منطقه، کشورهای همین منطقه دچار مشکل میشوند و آسیبی نه به آمریکا نه به چین و نه به روسیه وارد نمیآید. مشکل است که این اقدام مشترک را تغییر معادله سیاسی در منطقه بخوانیم؛ چراکه در نگاهی کلی درخواهیم یافت هم مسکو و هم پکن به تلآویو نزدیک هستند. این درحالی است که یکی از علل اصلی خصومت ایران و غرب، روابط خصمانه تهران و تلآویو است. همراستایی چین و روسیه با غرب در دوستی با اسرائیل مسالهای است که باعث میشود امکان شکلگیری یک ائتلاف نظامی در منطقه از سوی سه کشور روسیه، چین و ایران کمرنگ شود. در نتیجه باید گفت امکان اطلاق لفظ ائتلاف نظامی به این همکاری مشترک در موقعیت کنونی چندان دقیق نیست.
اینستاگرام روابط عمومی
.
https://www.instagram.com/ravabetomomiseytareh/