برکسی پوشیده نیست که اصلاحطلبان تمام تلاش خود را برای ورود به عرصه انتخابات کردند، اما متاسفانه مسیرها برای اصلاحطلبان هموار نبود. نکتهای که در این دوره بهنسبت دورههای گذشته پررنگ بود آن که تقریبا 16 دبیرکل و قائم مقام دبیرکل احزاب رسمی کشور رد صلاحیت شدند. در کشور بالغ بر600 عضو احزاب رسمی رد صلاحیت شدند. در چنین شرایطی عملا دیگر امکانی برای حضور قوی در رقابت برای برخی اصلاحطلبان وجود ندارد؛ چرا که احزاب باید کاندیدای خود را داشته باشند تا بتوانند در صحنه با تمام قوا حاضر شوند اما آنها کاندیدایی در برخی حوزهها ندارند. برهمین اساس هم شورای عالی سیاستگذاری جبههی اصلاحطلبان تصمیم گرفت که در تهران لیست ارائه ندهد. درواقع در شهر تهران نیز بخشی از نامزدهای اصلاحطلب بهدلیل شرایط بهوجود آمده ثبتنام نکردند و تعدادی از چهرههای شاخص نیز که ثبتنام کردند تایید صلاحیت نشدند.
بنابراین شورای عالی سیاستگذاری از ابتدا گفته بود درصورتی که چنین اتفاقاتی رخ دهد نمیتوانیم لیستی منتشر کنیم. البته ناگفته نماند که اصلاحطلبان در انتخابات شرکت خواهند کرد و از مردم نیز میخواهند که در انتخابات شرکت حداکثری داشته باشند، اما اینکه بخواهند برای انتخابات لیستی ارائه کنند، بدین امر مبادرت نخواهند ورزید. هر چند که طبیعتا بسیار پیش از این باید نسبت به این خواستهی شورای عالی سیاستگذاری توجه میشد که نشد و به این جمعبندی رسیدند. با این حال در همان جلسهای که این بحث صورت گرفته ظاهرا ذکر شده اگر احزاب یا گروههایی هستند که در مجموعه اصلاحطلبان کاندیدای تاییدشدهای دارند و میخواهند برای آنها کار کنند، میتوانند آنها را معرفی و مورد حمایت قرار دهند. اینکه احزابی باشند بخواهند برای کاندیدای خود تبلیغ کرده، آن را معرفی کنند و از مردم بخواهند به آنها رای دهند، امری طبیعی است.
البته بهنظر میرسد وضعیت بدان شکل که تبلیغ میشود نیست.
اولا نظرسنجیهایی که صورت میگیرد نشان میدهد که وضع اصلاحطلبان چندان هم بد نیست اینگونه نیست که اصولگرایان خود را از هماکنون پیروز انتخابات بدانند. البته اگر اصلاحطلبان همه در کنار هم قرار گرفته و در انتخابات پشت یک لیست میایستادند وضعیت چندان بدی نداشتند و احتمال رایآوری کاندیدای آنها نیز وجود داشت اما به هر دلیلی که بخواهیم فرض کنیم بهخاطر اینکه نظرات افراد مورد توجه تایید صلاحیت نشدند و اکنون حضور ندارند.
البته احتمال دارد گروههای اصلاحطلبی که در انتخابات شرکت میکنند طبیعتا لیستی تحت عنوان دیگری بدهند. دراین خصوص رهبر معظم انقلاب اسلامی چهارشنبه هفته گذشته در دیدار هزاران نفر از قشرهای مختلف مردم، راهپیمایی 22بهمن و انتخابات مجلس شورای اسلامی را دو آزمون بزرگ ملت ایران خواندند و با تبیین خصوصیات نامزدهای شایسته مجلس، حضور پرشور و آگاهانه همه مردم در انتخابات 2 اسفند را در حل مشکلات داخلی و بینالمللی موثر برشمردند و تاکید کردند: هرکس ایران عزیز، امنیت میهن و آبروی وطن را دوست دارد و در پی حل مشکلات است، باید در پای صندوق رای حضور یابد تا عزم و اقتدار ملی ایرانیان بار دیگر بهمنصه ظهور برسد. ایشان با ابراز تاسف و انتقاد از برخی حرفهای حاشیهساز در زمینه انتخابات تاکید کردند: وقتی انتخابات از ابعاد مختلف دارای این همه اهمیت و تاثیرگذاری است، نباید با حاشیهسازی، سخنان گوناگون و حرفهای دلسردکننده آن را از رونق انداخت.
آیتا... خامنهای تلاش همیشگی دشمنان ایران برای خدشهدار جلوهدادن انتخابات را مسئلهای طبیعی خواندند و افزودند: وقتی برخی رسانههای خائن خارجی، جمعیت عظیم میلیونی ملت را چند هزار نفره میخوانند اما تحرک چند صد نفر در خیابانها را به اسم ملت ایران جا میزنند، طبعا مردم به این رسانهها اعتماد نمیکنند؛ البته بهشرطیکه از داخل به این رسانهها مایه تبلیغات سوء داده نشود. رهبر انقلاب تاکید کردند: گویندگانی که تریبون دارند یا بهواسطه جایگاه خود میتوانند در رسانهها و فضای مجازی حرف بزنند، نباید جوری اظهارنظر کنند که دشمن با بزرگنمایی حرف آنها، برای دلسردکردن مردم، خوراک گیرش بیاید. ایشان انتخابات در ایران را جزو سالمترین انتخابات در جهان خواندند و خطاب به افراد حاشیهساز افزودند: وقتی شما بهدروغ میگویید این انتخابات مهندسی شده و یا اینکه انتخابات نیست انتصابات است، مردم دلسرد میشوند.
رهبر معظم انقلاب با ابراز تعجب از سخنان برخی که بهوسیله انتخابات بهجایی رسیدهاند اما انتخابات را زیر سوال میبرند، گفتند: چگونه است که انتخابات وقتی بهنفع شما است صحیح و متقن است، اما وقتی بهنفع شما نیست انتخابات خراب است. در این بین تحلیلگران براین نکته تاکید دارند که: تجربه نشان میدهد مجلس و دولتی که بهطور نسبی موفق بودهاند، انتخابات هم با حضور خوبی همراه بوده است. ولی مردم حساب انقلاب و ارزشهای انقلاب را با برخی مسوولان و وکلای ناتوان جدا میدانند. واقعیت امر این است که نهتنها مجلس دهم انتظارات مردم را برآورده نکرد بلکه دولت دوازدهم هم تا به امروز نتوانسته انتظارات مردم را برآورده کند و این موضوع دیگر برای اصلاحطلبان قابل کتمان نیست که عنوان کردهاند ما لیست نمیدهیم. آنها خود میدانند که عملکردشان چیست. عملکردی که در بوته نقد منصفانه هم قرارگرفته است.
اینکه یک عده تندرو در اصلاحطلبان بخواهند فضا را بهسمت و سویی ببرند که حس رادیکالیسم را تقویت کنند، منطق ندارد. شورای نگهبان هم اصولگراها را رد صلاحیت کرده و هم اصلاحطلبها را و در لیست 90 نفره نمایندگان فعلی مجلس میبینیم تعداد قابل توجهی اصولگرا هم هست کهمیتواند بیانگر بیطرفی شورای نگهبان باشد. اما در قانون انتخابات باید شرایطی معین شود که شورای قانون اساسی یا شورای ناظر بر اجرای انتخابات در صورت احراز شرایط نامزدها و یا احراز صحت فرآیند انتخابات در انطباق با قانون آن را تایید کنند. علاوه براین وجود و پیشبینی معیار در قانون انتخابات میتواند از اعمال نظر اعضای شورا یا اعضای دادگاه جلوگیری بهعمل آورد و هرگاه اعتراض به صحت اظهارنظر مرجع ناظر مطرح شود، با استناد به مدارک و مستندات در تطبیق با ملاکها پاسخ ارائه خواهد شد.
اما نکته قابل توجه اینکه: به تعداد انسانها افکار متفاوت وجود دارد یعنی دو شخص در همه موضوعات یک جور فکر نمیکنند ولی در این میان و در عین تفاوت و تکثر، شباهتهایی فکری هم در برخی موضوعات (نه همه موضوعات) وجود دارد بدیهی است که اعضای شورای نگهبان بهرغم متفاوت بودن افکارشان مشابهتهایی هم خواهند داشت. در سوی دیگر ردصلاحیتشدگان هم ممکن است مشابهتهایی از لحاظ فکری داشته باشند. ممکن است یک طرف معتقد باشد التزام عملی به اسلام، شرکت مستمر و بدون غیبت در نماز جمعه است ولی طرف دیگر صددرصد به این مسئله معتقد نباشد، صرف نماز خواندن و رعایت حلال و حرام را ملتزم عملی به اسلام میداند.
یکی معتقد باشد بعضی سخنان در برخی تریبونها به ضرر نظام است آن دیگری معتقد باشد همین سخنان به نفع نظام و باعث استحکام آن است. نمونههای بیشماری از اینها روزانه در جراید و تریبونها و... نقل میشود. راه حل این اختلاف فکری تحمل شنیدن اندیشه و سلایق مختلف فکری است اما نکته قابل تامل اینکه: امروز نیازمند این هستیم که حضور حداکثری مردم را فراهم کنیم. دنیا در حال رصد انتخابات ما است و از اینرو خوب است خواص که در ارتباط با انتخابات و مسائل سیاسی بهگونهای برخورد کنند که مردم را بهسمت مشارکت در انتخابات سوق دهند و اگر هم لیستی دارند، ارائه دهند و از تفرق اجتناب کنند.
در این دوره مردم قطعا نسبت به افراد کارآمد، انقلابی، شجاع و با افکار مبتنی بر پیشرفت اقبال نشان خواهند داد و دیگر نگاه صرف بهلیستی ندارند. اگر لیستی خوب باشد شاید به همه رای بدهند، شاید هم به بخشی از لیست رای دهند. هرچند دولت و مجلس کاستیهایی داشتهاند ولی این دلیل نمیشود که مردم نگران باشند و ما هم به این نگرانی اضافه کنیم. علاوه براین یکی از شاخصهایی که برای مسوولان در هر انتخابات و جامعهای باید مطرح باشد این است که اعتماد رایدهندگان را در تمام طول فرآیند برگزاری انتخابات فراهم کنند. گاهی مواقع مردم بهدلیل اعتراض بهوضع موجود که ممکن است در هر جامعهای وجود داشته باشد، مجبور شوند با انتخابات و صندوق فاصله بگیرند ولی این مطلوب فرآیند دموکراسی و مردم نخواهد بود.
درپایان نگارنده مهدی قزل(مهدی حیدرپور) معتقداست: مردم باید به انتخاباتی آزاد و رقابتی وارد شوند و از بین افرادی که با سلایق سیاسی آنها همخوان است کاندیدای مورد نظر خود را انتخاب کنند. قدرت انتخاب زمانی بالاست که همه افکار و سلایق در انتخابات کاندیدا داشته باشند و بتوانند رقابت جدی کنند و باید امکان تصمیمگیری برای مردم به حداکثر برسد. براساس نظرسنجیهایی که موسسات رسمی انجام دادهاند هنوز آن چیزی که درخور وضعیت داخلی ما به جهت حضور مردم در انتخابات بهمنظور انسجام و وحدت باشد، انجام نپذیرفته است اما شرایط امیدوارکنندهای وجود دارد. هرچه انتخابات پرشورتر باشد بهجهت وحدت درونی موثرتر است. امیدواریم ضعفهای درونی و بیرونی مسوولان را مردم با حضور در انتخابات جبران کنند.
علاوه براین نباید بهراحتی از کنار حق مشارکت بگذریم حتی اگر نارضایتی داریم، حتی اگر در تایید صلاحیتها ممکن است یک گروه سیاسی بهاینجا برسد که در حقاش آنگونه که باید طبق قانون عمل نشده یا حتی در بدترین حالت احساس تبعیض کند. گاهی مواقع، حضور چند نماینده در یک مجلس مخالف گرایش سیاسی حاکم بر نمایندگانی که انتخاب میشوند، میتواند یک جایی صدای مردم باشد. مردمی که در مقابل جناح سیاسی و تصمیمگیریهایی که انجام میدهند، مخالفاند، حداقل میتوانند سوال بپرسند و مطالبهگری کنند. وجود مجلس یکصدا باعث میشود صدای یک عدهای بهجایی نرسد. بههمین دلیل اگر عدهای از این شرایط ناراضی هستند، اما با صندوق رای قهر نکنند.
اینستاگرام روابط عمومی