سیاست‌های خصمانه و نادرست کشورهای اروپایی عضو برجام در کنار آمریکا برای توقف فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران همواره نتیجه‌ای معکوس داشته و ایران مصمم‌تر به توسعه فناوری هسته‌ای خود ادامه داده است. تلاش آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت و اقدام سه کشور اروپایی در آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای علیه ایران و رفتار مشکوک مدیرکل آن سازمان، به گفته بسیاری از تحلیلگران نه‌تنها بازدارنده ایران نخواهد بود، بلکه بی‌تردید به فروپاشی برجام خواهد انجامید. از سوی دیگر، دیدار مدیرکل آژانس با مسوول امور ایران در دولت آمریکا سبب شد تا پشت پرده بسیاری از امور مشخص شود.
وابستگی و عدم استقلال گروسی که تا پیش از این توسط برخی مورد پذیرش نبود با این دیدار با اما و اگرهای زیادی همراه شده است تا جایی که مسوول شورای راهبردی سیاست خارجی ایران نیز واکنش نشان داده و با انتقاد از سیاست‌های آژانس و آمریکا عنوان کرده است که اروپاییها باید بدانند که نتیجه سیاست‌های غلط آنها بی‌شک موجب فروپاشی کامل برجام خواهد شد؛ مقوله‌ای که هم‌زمان با داغ‌شدن دوباره بحث مذاکره با آمریکا اما و اگرهای زیادی را به همراه داشته است. اما براساس ماده 27 توافقنامه برجام درصورتی‌که هر‌یک از طرفین برجام اعتراضی به روند اجرای تعهدات داشته باشند، این اعتراض به کمیسیون برجام و ماده حل اختلاف طرفین ارجاع می‌شود.
#جمهوری اسلامی ایران تاکنون دو بار این کار را انجام داده و این سومین بار است که دکتر محمد‌جواد ظریف در واکنش به بدعهدی اروپاییها و در عین حال مداخله آنها در آژانس انرژی اتمی، نامه اعتراضی را به جوزف بورل نوشت که در واکنش به مداخله آنها در صدور بیانیه‌ای علیه ایران برای همکاری با بازرسان آژانس بود. اما اینکه چرا دکتر ظریف در چنین فضا و موقعیتی این کار را می‌کند، به تلاش‌هایی که #آمریکا برای جلوگیری از لغو تحریم تسلیحاتی ایران و سناریوهای مختلفی که برای رسیدن به این هدف خود مدنظر قرار داده‌اند، برمی‌گردد.
هدف حداکثری آنها این است که بتوانند از لغو #تحریم‌های_تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران در ماه اکتبر جلوگیری کنند. پیش‌نویس قطعنامه‌ای که آمریکایی‌ها به شورای امنیت سازمان ملل در این خصوص ارائه داده‌اند، اولین گام عملی دولت ترامپ برای جلوگیری از لغو تحریم‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران است، ولی با توجه به مخالفت صریح دولت‌های چین و روسیه و مخالفت ضمنی دولت‌های اروپایی با این پیش‌نویس، انتظار نمی‌رود آمریکایی‌ها در شورای امنیت سازمان ملل بتوانند قطعنامه‌ای را علیه جمهوری اسلامی ایران به تصویب برسانند.
گام دوم آمریکایی‌ها این است که بتواند از طریق آژانس انرژی اتمی به این هدف خود دست پیدا کنند. به‌‌هر‌حال با این بیانیه سیاسی، که مدیرکل آژانس درخصوص مخالفت ایران با بازرسی از مراکز مشکوک منتشر کرده، آمریکایی‌ها و اروپاییها از این موضوع بهره‌برداری سیاسی و تبلیغاتی کرده‌اند.
اما نکته قابل تامل اینکه در چند هفته اخیر شاهد هستیم که کشورهای اروپایی در قبال ایران یک سیاست ابهام‌برانگیز در پیش گرفته‌اند. به شکلی که از یک‌سو به‌صورت مداوم خواهان حفظ برجام هستند و از سوی دیگر نیز فشارهایی بر ایران به‌خاطر برنامه موشکی وارد می‌کنند. برجام از همان ابتدا مشخصا در مورد برنامه هسته‌ای ایران بوده است و قرار بر این نبود تا به موارد دیگر تسری پیدا کند. ایران به همین رفتارهای ابهام‌آمیز اروپا واکنش نشان داده است و این به آن معناست که رفتارهای فعلی اروپاییان باعث ازبین‌رفتن برجام می‌شود.
در ادامه و پس از برجام نیز تبعات زیادی در منطقه برای بسیاری کشورها به‌وجود می‌آید. ایران همانطور که به اروپا هشدار می‌دهد باید مراقب باشد تا در زمین آمریکا و رژیم صهیونیستی نیز بازی نکند و همچنان درصدد حفظ برجام با اقتدار باشیم. اروپا به‌خوبی از مواضع ایران آگاه است و می‌داند چه تغییراتی در مجلس ایران به‌وجود آمده است و می‌داند که اگر برجام پابرجا نباشد باید هزینه‌های سنگین سیاسی و امنیتی پرداخت کنند. این سیاست ابهام‌آمیز اروپا به‌صورت موقت می‌تواند کارایی داشته باشد اما در بلندمدت چاره‌ساز نیست. اروپا به احتمال زیاد علیه ایران برای بازگرداندن کلیه تحریم‌ها مواضعی اتخاذ نخواهند کرد.
در پایان نگارنده مهدی حیدرپور بر این نکته اذعان دارد که: آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند از این طریق پرونده ایران را به شورای امنیت ببرند که با توجه به مخالفت روسیه و چین این اقدام دشوار به‌نظر می‌رسد. گام بعدی آمریکایی‌ها این است که بتوانند از طریق دولت‌های اروپایی به این هدف خود دست پیدا کنند. به هر صورت اگر هر‌یک از اعضای توافقنامه برجام نسبت به روند اجرای این توافقنامه انتقاد و اعتراضی داشته باشند، می‌توانند آن را اول به کمیسیون برجام ارجاع دهند و اگر آنجا نتوانند به خواسته خود دست یابند به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع می‌دهند که در آنجا مکانیسم ماشه فعال می‌شود و تمام تحریم‌های ایران به قبل از برجام بازخواهد گشت. هر سه مسیری که آمریکایی‌ها دنبال می‌کنند با چالش‌ها و موانع زیادی روبه‌روست که مهم‌ترین آن مخالفت روسیه و چین و مخالفت ضمنی دولت‌های اروپایی است.
اینستاگرام ما را دنبال کنید
