یکی از مفیدترین دستاوردهای بشر برای نجات جان انسانها، تولید واکسن است که در طول تاریخ علمی جهان، به کمک آن از ابتلا به یک بیماری خلاصی یافته است. اما چه بسیار نوزادان و کودکانی که بهخاطر عدم دسترسی به واکسن برخی از بیماریهای نوظهور سلامت خود را از دست داده و تا پایان عمر با آثار آبله، فلج اطفال و... زندگی کردهاند. در اولین بیماری همهگیر قرن بیستویکم، هزاران انسان در سنین و جایگاههای مختلف علمی، سیاسی، اقتصادی، ورزشی و... قربانی پاندومی کرونا شدند و نه قدرت نظامی کشورها توانست از وحشت دولتها و مردم بکاهد و نه توان اقتصادی و پیشرفت فناوری.
پس از مدتی کشورهای پیشرو در فناوریهای دارویی و شیمیایی، با سرعت تمام دستبهکار شده و شروع به تولید واکسن کرونا کردند. پس از گذشت یکسال از آغاز پاندومی، برخی از کشورها برنامه واکسیناسیون مردم خود را آغاز کردند و بعضی دیگر در صف ثبتنام و خرید واکسن قرار گرفتند. حتی برخی از همسایههای ایران همچون عراق اقدام به تهیه واکسن و آمادهسازی تلقیح آن کردند. اما در کشور ما، خرید واکسن کرونا- مثل خیلی از امور دیگر- گرفتار کشمکشها و جدلهای کلامی و سیاسی شده است.
در این بین، تضاد کلامی در میان برخی از مسوولان و دستاندرکاران، موجب ایجاد فضای ناامنی فکری و اضطراب اجتماعی در جامعه شده است. بهعبارتی دیگر یکی از مهمترین آزمونهایی که پیشروی دولت و کل حکومت درحالحاضر وجود دارد، شفاف ساختن دسترسی به واکسن کروناست. نوزده میلیون دُز واکسن خریداری شده است. مردم ایران حق دارند به دقت بدانند که واکسن به چه کسانی تزریق میشود، هر استان، شهرستان، مرکز درمانی و... چند دُز واکسن دریافت کرده و واکسن به چه کسانی تزریق شده است.
راه انداختن سامانهای که در آن بشود همه اطلاعات مربوط به واکسن کرونا را ارائه کرد و به مردم نشان داد که واکسن طبق پروتکل مشخص، بدون تبعیض و به شیوهای تزریق میشود که اثربخشترین روش برای مقابله با بیماری است، در دنیای ارتباطات و اینترنت فعلی، کار سختی نیست. یک دُز واکسن هم نباید به بازار قاچاق راه پیدا کند؛ و هیچ راهی برای تقلب و مثلا پرشدن مجدد پوکههای واکسن تزریقشده از مایع، فروش آن به اسم واکسن در بازار آزاد و به خطر انداختن جان مردم نباید وجود داشته باشد.
مدیریت این امر به نظام اطلاعرسانی بسیار اندیشیده شده نیازمند است که تردید ندارم پزشکان متخصص این کار نیستند و وظیفهای فراتر از پزشکی صرف است. مراقبت نشود، تزریق واکسن هم به یک معما، بحران و عامل بیاعتمادی تبدیل میشود. مساله از جنس مدیریت اطلاعات، فناوری اطلاعات، اطلاعرسانی و البته با ماهیت پزشکی و امری میانرشتهای است.
مراقب باشید واکسن کرونا خودش به ویروسی علیه امنیت روانی، سرمایه اجتماعی و آرامش جامعه بدل نشود. تزریق واکسن به نمایش دیگری از تبعیض، ناهماهنگی و این قاعده که »برخی از برخی دیگر برابرترند« تبدیل نشود. واقعیت این است که در ارتباط با تهیه واکسن کرونا و اینکه چرا برای سهمیه هشت میلیون دوز ایران سر وقت اقدام نشد، ابهامات زیادی وجود دارد و هنوز به شکل رسمی پاسخی داده نشده است.
برخی بر این باورند که با توجه به اینکه در تحریم بانکی هستیم و مساله انتقال پول مطرح است، این اتفاق نیفتاده. هرچند طبق آنچه آمریکاییها عنوان کردهاند دسترسی به غذا و دارو بهخاطر مسائل انساندوستانه مستثنا شده و ما مشکلی نداریم، اما از طرف دیگر عدم تصویب لوایح مربوط به افایتیاف که امکان ارتباط مالی با جهان خارج را نداریم نیز مطرح است. بههرحال تهیه هشت میلیون دوز، 50 میلیون دلار هزینه داشته که بهخاطر محدودیتهای انتقال مالی، پرداخت نشده است. این نگرانی وجود دارد که بهخاطر عدم تصویب این لوایح عملا نتوانستیم با وجود رفع تحریمها ارتباط مالی مناسبی با جهان خارج داشته باشیم.
اخیرا بحث تولید واکسن در داخل کشور مطرح شده است. هرچند این آرزویی است برای هر ایرانی که به مرحله تولید واکسن کرونا برسیم اما واقعیات موجود، خوشبینیهای را تقویت نمیکند. مساله اصلی در شرایط فعلی در ارتباط با تهیه واکسن از خارج، موضوع تصویب لوایح افایتیاف است که در این زمینه باید اقدامات لازم صورت بگیرد. اینکه رییسجمهور صریحا نامهای نوشتند و رهبری هم پاسخ لازم را دادند که مجددا این لوایح مورد بررسی قرار بگیرد، بهنظر میرسد که بیارتباط با مساله تهیه واکسن کرونا نباشد و هم برای رفع تحریمها با توجه به تغییراتی که در آمریکا صورت گرفته و امیدواریهایی که در این زمینه هست، نیاز به تعیین تکلیف هرچه سریعتر لوایح مربوط به افایتیاف است تا بتوانیم به شکل مناسبی ارتباط موثرتری به لحاظ مالی با جهان خارج برقرار کنیم.
متاسفانه واقعیتهای حاکم را کمی خیلی دیر متوجه میشویم و این باعث آسیب به منافع ملی میشود. در این خصوص رییسجمهور در جلسه ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا با بیان اینکه خدا را شاکریم که امروز منطقه قرمز در کشور نداریم، اظهار کرد: منطقه نارنجی هم تقریبا در کشور نداریم و بیشتر مناطق زرد هستند و باید از مردم در این زمینه تشکر کرد. البته امیدواریم که شب یلدا تاثیری در این زمینه نگذاشته باشد. ازسویی دیگر ما تا رسیدن به شرایط مطلوب فاصله داریم ولی باید شرایط کنترلشده فعلی را همچنان نگه داریم.
ما شاهد جهش کرونا در کشورهای اروپایی و مخصوصا انگلیس هستیم: باید مراقبت بیشتری برای ورود مسافرانی داشته باشیم که از این کشورها به ایران ممکن است بیایند. همچنین باید خیلی توجه داشته باشیم که تجمعات را تا جایی که ممکن است کاهش دهیم. مردم شبنشینیها را کاهش دادهاند، ماسک استفاده میکنند و فاصلهگذاری هم کمابیش انجام میشود. آنچه ممکن است در این میان مشکلساز شود تجمعات است که باید رعایت کنیم. بهویژه که در آستانه ایام فاطمیه قرار داریم و مردم عاشق اهل بیت و عزاداری برای آنان هستند و این حق مردم است، اما باید طوری عمل کنیم که پروتکلهای بهداشتی حتما در عزاداری رعایت شود.
نکته قابل توجه اینکه: رییسجمهور نسبت به سال آینده خوشبین است و این خوشبینی از زمانی که تغییرات در آمریکا اتفاق افتاد، شکل گرفته هرچند تمام مشکلات ما با تغییر سیاسی آمریکا حل نمیشود ولی در کل شرایط عادیتری پیدا میکنیم، حدقل میتوانیم نفت بفروشیم، روابط تجاری را به زمانی که برجام به تصویب رسید، برگردانیم و منتظر ایجاد گشایش در وضعیت اقتصادی مردم باشیم. سال 1400 سالی متفاوت است و بسیاری از سختیهایی را که امسال بود نخواهیم داشت. بحث رفع تحریمها، امید خاصی است که وجود دارد و از طرف دیگر سایه کرونا هم خوشبختانه دارد تضعیف و کمرنگ میشود و با واکسنی که تولید شده این امیدواری هست که سال آینده شاهد از بین رفتن وضعیت خاص ناشی از بیماری کرونا هم باشیم. بحث ارتباطات ما با جهان خارج هم تقویت خواهد شد و همه اینها باعث این میشود امیدواریها برای سال 1400 بیشتر شود.
در پایان نگارنده مهدی قزل(حیدرپور) بر این موضوع اذعان دارد که: مدیران ارشد وزارت بهداشت خرید و حمل واکسن را خالی از اشکال میدانند. چندیپیش یک مدیر اعلام کرد که ارز لازم برای 110میلیون دوز واکسن 55 میلیون نفر ضروری است، اما یک مسوول نداشتن ارز را دلیل کندی کار اعلام میکند و رییسجمهور میگوید که واردات و خرید واکسن کرونا قطعی و تصویبشده است. معلوم نیست این آشفتگی از کجا و چرا سرچشمه میگیرد و در این میدان مملو از نظرهای متضاد، معلوم نیست تکلیف مردم چیست؟ مردم نیز که فقط از این پاندومی و اظهارات متناقض خسته شدهاند، در شبکههای اجتماعی کمپین »واکسن بخرید« راه میاندازند، اما یکی از مسوولان وزارت بهداشت این کمپین و مطالبه مردمی را کار صهیونیستها ارتدوکس میداند! بر کسی پوشیده نیست که برای مردمی که شرف و عزت انقلابی و ایرانی خود را با هیچ چیز عوض نکرده و نمیکنند، نیازی به کدخدامنشی عدهای در خارج از ایران ندارند، این گفتهها اهانت به خواسته بهحق آنهاست. پس پیشنهاد میکنیم هرچه سریعتر و قبل از واردکردن واکسن کرونا، »واکسن ضدکشمکش« وارد کشور کنید تا عدهای بیش از این ما را تحقیر نکنند.
اینستاگرام مارادنبال کنید
این که کارتن خواب ها رو ببرند گرمخانه و دزدان را زندان تنها راه حل نیست. باید آن هایی را که مهاجر هستند به شهر خود بازگردانند و مسئولان همان شهر مانند شهرداری به آن ها کاری بدهند با مسکن!