بحث آلودگی هوا و آلودهکردن محیطزیست در کشور ما مبدل به یک بیماری مزمن و ظاهرا لاعلاج شده است. این درحالی است که هستیشناسی این پدیده و چیستی و چرایی آن، بارها توسط انجمنهای علمی، نهادهای تخصصی و سازمانهای عمومی و دولتی مورد بحث، بررسی و ارائه راهحل قرار گرفته ولی ظاهرا همانند مبارزه با فساد بهدلایل نامعلومی اراده ملی و قوی برای مراقبت از سلامت مردم و ریشهکنی عوامل این آلودگیها وجود ندارد یا محمل اجرا پیدا نکرده است.
با توجه به مجموعه گفتمانها و شعارها، برنامهها و وعدهها امروز همگی میدانند که آلودگی محیطزیست کشور نتیجه بیتدبیری، عدم شایستهسالاری، عدمتوجه یا اهمال در انجام وظایف و نظارت است.
ساخت اتومبیلهای غیراستاندارد، وجود سوختهای غیرمتعارف و ناسالم و آلودهکننده، استفاده از سوختهای فسیلی، مازوت و غیره، صدور مجوز برای تاسیس کارخانههای آلودهکننده، عدم نظارت فنی بر جلوگیری از شیوههای تولید در کارخانههایی که نوع سوخت و همچنین فعالیت صنعتی آنها موجب آلودگی هوا، خاک، آب و طبیعت میشود، صدور مجوز برای ساخت غیرقانونی و تصرف هوای آسمان شهرهای بزرگ توسط شهرداریها بیتوجه به آینده نسل ما ایرانیان، از بینبردن فضای سبز داخل شهرها، مداخله در گردش طبیعی هوا در کلانشهرها مانند تهران، صدور مجوز برای ساختن برجهای بلندمرتبه در مجاری هوا از جمله عواملی هستند که موجب آلودگی هوا در دهههای گذشته تلقی میشوند و بهعلت ناکارآمدی و ناتوانی مدیران شهری و مدیران صنایع کشور ما باید به مدیریت مدیران کل باد و هوا متوسل شویم.
مدیرانی که گاهی بهعلت خشم طبیعت، مدیریت خود را بر مردم آلودهزده شهرهای کشور دریغ مینمایند و هرگاه از مسوولان در این خصوص سوالی میشود، هیچ پاسخ درخور بهدست نمیآید الا آنکه با فرافکنی مسوولیت را متوجه نهاد دیگر دستاندرکار مینمایند. حال بحران افزایش استفاده از مازوت در نیروگاههای برق و برخی صنایع و آلودگی هوای در پی آن، سوالات و ابهاماتی را ایجاد کرده که نیاز به پاسخگویی و شفافسازی دارد.
آنطور که مقامات ارشد گفتهاند، علت استفاده و رشد استفاده از مازوت در نیروگاهها و صنایع، رشد مصرف گاز در بخش خانگی، کاهش تحویل گاز به نیروگاهها و درنهایت اجبار آنها در استفاده از سوخت جایگزین است. تا اینجای ماجرا مشکلی نیست و این چرخه متاسفانه هرسال تکرار میشود. اما چیزی که وضعیت امسال را ابهامآمیز کرده، رشد بیسابقه مصرف برق در کشور است که در فصل زمستان که قاعدتا پیک مصرف گاز است و نه برق، غریب مینماید. میدانیم که پیک مصرف برق در تابستان است لذا چنین رشد مصرفی امسال که باعث افزایش شدید مازوت سوزی در نیروگاهها شده، طوری بیسابقه است که نمیتوان آن را به رشد مصرفی خانگی ربط داد.
بهعبارت صریحتر، رشد مصرف برق آنهم در فصل غیر پیک احتمالا علل دیگری بهجز مصرف خانگی دارد و مصرف خانگی برق در زمستانهای گذشته آنقدر نبوده که باعث خاموشی برق بخشی از معابر شود و نیروگاهها را اینچنین تحتفشار و مازوتسوزی قرار دهد. اینچنین است که شایعاتی درباره علل واقعی رشد مصرف برق و ایضا گاز ایجاد شده که نیاز به پاسخگویی و شفافسازی دارد. در این خصوص آیتا... رییسی تصریح کرد: هوای پاک و محیطزیست از حقوق عامه است و آلودگی هوا از معضلاتی است که کشورمان هرچند وقت یکبار در یک استان یا بهصورت سراسری درگیر آن میشود.
رییس قوه قضائیه خاطرنشان کرد: قانون هوای پاک وظایفی را برای مسوولان و دستگاههای مختلف مشخص کرده و معلوم میشود وقتی با این معضل مواجه میشویم مسوولی کمکاری و ترک فعل کرده است که نباید نسبت به این موضوع ملاحظه کرد چون مردم ضرر میکنند. وی با تاکید بر اینکه نباید در برابر نقض حقوق عامه سکوت کرد و اجازه داد مردم بهخاطر ترک فعل برخی مسوولان و عدم اجرای قانون آسیب ببینند، به دادستان کل کشور تاکید کرد موضوع را از طریق معاونت حقوق عامه پیگیری کند.
در پایان نگارنده مهدی حیدرپورمعتقد است: وزارت نفت و نیرو، سازمان حفاظت محیطزیست، شورای شهر و دیگر دستگاههای مسوول باید به ابهامات و شایعات یادشده پاسخ دهند و ثابت کنند این رشد مصرف در بخش خانگی بوده که باعث افزایش شدید آلودگی هوا شده است. آقایان ضمنا به این ابهام هم پاسخ دهند که اگر رشد مصرف خانگی اینقدر بالاست چرا در سالهای اخیر این نوع آلودگی هوا و به این شدت وجود نداشته و چرا امسال مازوتسوزی و دودزایی ناشی از آن روند تصاعدی داشته است.
اینستاگرام مارادنبال کنید
بیشترین درصد آلودگی هوا ناشی از خودروهاست. در حالی که رشد بازار خودروهای برقی در دنیا به60درصد رسیده و اگرخودروسازان شان مصرف سوخت را کم نکنند، تایک میلیارد دلارجریمهمی شوند اما دولت ما برای برقی وهیبریدیکردن بهخودروسازانفشارنمیآورد. چونازمحلخودروآلودهکننده وپرمصرف،درآمد دارد.