هرساله در مناسبت‌های مختلفی چون هفته دولت، دهه فجر و عید نوروز از عملکرد دولت صحبت می‌شود و اینکه چه وعده‌های عملی شده و چه میزان از مشکلات مردم و مملکت کاهش پیدا کرده است. اما در حال حاضر مشکلات مردم و مملکت حل نشده و هرساله رو به افزایش است و شاید خطر بحران اقتصادی برای جامعه و مردم در پیش باشد. مشکلات موجود دو منشا مهم دارد؛ فشار‌های خارجی و ضعف‌های داخلی که در راس آنها، بی‌توجهی به ارزش‌ها و شیوه‌های انقلابی و امید بستن به دنیای خارج قرار دارد.
قابل‌ذکر است که دشمنان خارجی مایل‌اند مناسبات خود با دولت و ملت ایران را همچنان در قالب‌های اسارت‌بار گذشته تعریف کنند، اما انقلاب اسلامی مانع این کار بوده و بنابراین طبیعی است که آنها به انواع فشارها برای تسلیم انقلاب متوسل شوند. این در حالی است که راه مقابله با فشارها، عمل به شیوه‌هایی چون اتکا به درون، قوی شدن و... است که انقلاب اسلامی از همان ابتدا منادی آن بوده است. بنابراین، انقلاب اسلامی به مکانیسم‌های خنثی‌کننده فشارها هم مجهز است، اما آنچه که مساله‌ساز است نه اصل این فشارها، بلکه بی‌توجهی به اتخاذ راه‌حل‌های درست برای خنثی‌سازی آن‌هاست که اتفاقا تمسک به ارزش‌های انقلابی، راه عبور از فشار‌های داخلی و خارجی است.
در این بین و در کنار موفقیت‌های سیاسی و نظامی که در 45سال گذشته داشته‌ایم اما در بحث اشتغال و معیشت مردم، همواره در خطر بحران است و افزایش روزافزون تورم روی تورم که در چنین شرایطی برای بهبود وضعیت معیشت مردم باید دو دسته اقدامات را مدنظر داشت. دسته نخست بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی به معنای رشد مداوم بالای چهار درصد و رسیدن تورم به محدوده کمتر از 30درصد است که طبیعتا مجموعه وسیعی از اقدامات اصلاحی را می‌طلبد که بخشی از آن در اقتصاد کشور آغاز شده و باید با قدرت بیشتری ادامه یابد. به ویژه در بعد بین‌المللی نیاز به نوعی از ارتباطات و تعاملات اقتصادی - سیاسی داریم که معنای جدیدی از ایران را در دنیای جدید تصویر کند.
معنایی که به نقش‌آفرینی بیشتر ایران در عرصه‌ی کریدورهای بین‌المللی منتهی شود و اجازه ندهد مانند دهه نود، اقتصاد ایران، اقتصادی با قابلیت تحریم باشد. بخش دوم به تشکیل یک نظام رفاهی کارآمد باز می‌گردد. از ابتدای دهه 80 با تشکیل وزارت رفاه، از اواسط همان دهه با توزیع سهام عدالت و از انتهای همان دهه با هدفمندسازی یارانه‌ها و توزیع یارانه نقدی، سنگ بنای سیاست‌گذاری رفاهی در کشور گذاشته شد. اگرچه این سنگ بنا اشکالات جدی داشت اما ورود کشور به یک عرصه مهم را نشان می‌داد.
با این حال در دهه 90 و در مواجهه با جهش نرخ ارز در برابر دو سوال تمکین به نرخ بازار ارزی و توزیع منابع ناشی از واقعی‌سازی نرخ ارز به نیازمندان و ادامه پرداخت ارز ترجیحی، بیشتر گزینه دوم مدنظر بود. در ابتدای دهه 90 با توزیع ارز به نرخ 1226 تومان و هم در انتهای دهه 90 با توزیع ارز به نرخ 4200 تومان، ترجیح داده شد که ضربه‌گیر جهش نرخ ارز، ارز دو نرخی باشد در حالی که می‌شد با حذف ارز ترجیحی به سمت ایجاد یک نظام رفاهی رفت.
با این حال از ابتدای سال 1401 این اقدام در قالب حذف ارز 4200 و افزایش یارانه به 300 تا 400 هزارتومان انجام شد تا شکل دیگری از نظام رفاهی با توزیع یارانه نقدی شکل گیرد. با اینحال با مرور تجارب قبلی برای ایجاد یک نظام رفاهی کارآمد که ضربه‌گیر نوسان‌های قیمتی بر معیشت خانوار باشد، به نظر می‌رسد باید اقداماتی مکمل توزیع یارانه انجام شود:
1- مجموعه‌ای از تعاملات اقتصادی و سیاسی برای خارج کردن اقتصاد ایران از انزوا و گوشه رینگ و پیوستن ایران به مجموعه‌ای از تعاملات جهانی که آن را از حیطه تحریم دور کند.
2- شکل‌گیری سیاست ارزی غیروابسته به بودجه دولت که بتواند نرخ ارز را برخلاف روند سینوسی تثبیت –جهش، وارد روند پیش بینی پذیری از تغییر مداوم و تدریجی اما قابل پیش‌بینی کند. برای تحقق این منظور تعاملات اقتصادی - سیاسی که پیشتر گفته شد و هماهنگ کردن نقشه تجاری کشور با نقشه ارزی ضروری است.
3- ایجاد نظام رفاهی در زمینه غذا و دارو با اتکا به شناسایی دقیق خانوارها و تکمیل پایگاه‌های اطلاعاتی با هدف فاصله گرفتن تدریجی از پرداخت نقدی، مشروط کردن یارانه به پایش سلامت، بهداشت و تحصیل و همچنین سوق دادن بخشی از رانت‌های گسترده موجود در قیمت‌گذاری‌ها به حمایت غذایی، دارویی، بهداشتی و آموزشی از خانوارهای هدف.
4- تغییر دست فرمان در بازار مسکن از طرحی بسیار هزینه بر و کم اثر به فروش زمین‌های درون شهری به سازندگان مسکن و اختصاص منابع آن در قالب وام با نرخ سود پایین و بلندمدت به متقاضیان مسکن اینک و در آستانه‌ی چهل‌وپنج سالگی انقلاب اسلامی ملت ایران، امیدوارم که دولت، مجلس و سایر نهادها و ارگان‌هایی که در تصمیم‌سازی‌های اصلی و اساسی موثر هستند، بازتوانی شده تا بتوانند به حداقلی از خواسته‌ها و نیازهای عمومی و معیشتی مردم رسیدگی عاجل نمایند. هیچ انسان منصفی وضعیت موجود اقتصادی را شایسته و لایق ملت شریف ایران نمی‌داند.
https://twitter.com/iranesho/
