سردبیرآزاداندیش

بیش از یک ماه است که استان سیستان‌و‌بلوچستان در تب‌وتاب به سر می‌برد. به‌تازگی تصاویری از اعتراضات در شهرستان خاش استان سیستان‌وبلوچستان منتشر شده است که قاعدتا هیچ ایرانی وطن‌پرستی نه خسارت به اموال عمومی را می‌پسندند و نه مرگ هیچ‌کدام از ایرانیان را می‌پسندد.

اما ادامه اعتراضات در سیستان‌و‌بلوچستان به این علت است که هرچند استان سیستان‌و‌بلوچستان بخشی از خاک ایران است و به‌لحاظ مشمولیت خاکی، تفاوتی با سایر نقاط کشور ایران ندارد. اما تفاوت‌های دیگری دارد که سال‌هاست طعم درد مداوم را به بومیان این منطقه چشانده است. در بلوچستان بیکاری بیداد می‌کند.

سخنگوی دولت اعلام کرده است: در 5 سال گذشته حدود دو هزار‌نفر از نخبگان به کشور بازگشته‌اند و از‌ سوی دیگر شرکت‌های دانش‌بنیان توانسته‌ از مهاجرت نخبگان به خارج از کشور در مقایسه با گذشته جلوگیری کند. در ابتدا‌‌ باید به این مساله اشاره شود که نمی‌توان صرف تحصیل افراد در دانشگاه‌های برتر کشور را نشانه نخبگی قلمداد کرد.

نمی‌شود به فرد سرباری که با سبک زندگی »باباپولداری« و صرف هزینه‌ی گزاف در کلاس‌های کنکور، به دانشگاه راه می‌یابد؛ عنوان نخبه داد. یکی از معانی نخبه، »برگزیده« است. فرد نخبه در هر جمعی با اقبال عمومی روبه‌رو می‌شود. با وجود این، روشن است که هر‌کسی بخواهد حائز جایگاه نخبگی شود؛ باید فراتر از عوام بیاندیشد و در عین‌حال، عقلانیت نظری و عملی‌اش توسط جمع کثیری از افراد جامعه، پذیرفته شود.

براساس گزارش‌های منتشر شده‌، 35 هزار میلیارد‌تومان به اقتصاد حوزه فناوری اطلاعات و 45 هزار میلیارد‌تومان به کسب‌وکار‌های سایر حوزه‌ها خسارت وارد شده است.

بر‌اساس گفته‌های رییس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران، در کنار این ضرر 80 هزار میلیارد‌تومانی کسب‌وکارها، نگرانی جدی درباره افزایش تعدیل نیروی متخصص در بنگاه‌های اقتصادی وجود دارد که به اعتقاد فرزین فردیس، به اخلال در اقتصاد دیجیتال منجر خواهد شد.

برخی بحران‌هایی که کشور درگیر آنها است، گاه حتی گامی از مرحله بحران هم فراتر گذاشته‌اند و طاقت و ظرفیتی بسیار فراتر از تصور می‌خواهند که غفلت از آنها بسیار آسیب‌زاست؛ از بحران محیط‌زیست گرفته تا خشکی تالاب‌ها و دریاچه‌ها و مهم‌تر از همه دریاچه ارومیه، از کاهش تولید ثروت گرفته تا کاهش چشمگیر سرمایه‌گذاری و جلوگیری از استهلاک سرمایه، از بحران شکاف نسلی گرفته تا بحران مطالبات انباشته شده اجتماعی، از بحران تورم مزمن گرفته تا بحران فاصله‌های نامتعارف طبقاتی، از بحران فرو‌نشست‌های خطرناک در بسیاری از دشت‌های کشور گرفته تا بحران آب وکاهش چشمگیر منابع آب زیرزمینی، از بحران ناکارآمدی گرفته تا بحران سقوط بهره‌وری و... این فهرست می‌تواند طولانی‌تر بشود و حوزه‌های مختلفی را در بربگیرد.

پرونده فروش پهپادهای ایرانی به روسیه و استفاده این کشور در جنگ با اوکراین همچنان داغ است و طرف‌های اروپایی در کنار آمریکا سعی دارند از این پرونده ‌ابزاری برای تحت‌فشار قرار دادن ایران به‌دست آورند‌. در طول یک هفته اخیر مقامات ایرانی و روسی مدام تکذیب کرده‌اند اما واکنش اروپا و آمریکا تحریم‌های جدید بوده و بردن این پرونده به شورای امنیت‌. هر‌چند به‌نظر می‌رسد طرف مقابل سند یا مدرک دندان‌گیری ندارد اما به هر‌حال باعث شده‌ فشارها بعد از پرونده هسته‌ای و اعتراضات اخیر‌ با موضوع فروش پهپادهای ایرانی افزایش پیدا کند و مرحله جدیدی از پروژه‌ ایران‌هراسی غربی‌ها علیه کشورمان کلید بخورد‌.‌

با گسترش اعتراضات و ایجاد محدودیت‌های بیشتر در دسترسی به اینترنت و پلتفرم‌های خارجی، وزارت ارتباطات به‌دنبال ایجاد مرکز انتقال پیام بین پیام‌رسان‌های بومی است تا یک پلتفرم یکپارچه ملی برای پیام‌رسان‌ها ایجاد شود. مدیرکل پایش، ممیزی و نظارت سازمان فناوری اطلاعات ایران اعلام کرد با هدف ایجاد ارزش ‌افزوده برای پیام‌رسان‌های بومی در برابر پیام‌رسان‌های خارجی، قصد دارند مرکز انتقال پیام بین پیام‌رسان‌ها را ایجاد کنند تا یک پلتفرم یکپارچه ملی تشکیل شود‌.

صرف‌نظر از همه ایرادات وارد به اختراع دوباره چرخ و توسعه وارونه در اقتصاد دیجیتال با خروج از میدان جهانی کسب‌وکار در فضای سایبر و... سخن با بانیان این پروژه‌ها نیست که خیلی بهتر از همه ما می‌دانند هیچ امیدی به موفقیت این‌گونه طرح‌ها نیست‌ اما با مسوولان، به‌ویژه رییس قوه قضائیه که گفتند اگر انتقاد یا پیشنهادی هست بگویند، ما شنونده‌ایم، سخن با ایشان و سایر مسوولان است که می‌خواهند شنونده خوبی باشند.