برجام اسباب‌بازی ترامپ
ویترین به‌گونه‌ای چیده شده که گویا همه چیز برای دمیدن در سوت پایان توافق با ایران مهیا است: از موضع‌گیری‌های لفظی دونالد ترامپ که سابقه‌ی آن به روزهای رقابت‌های انتخاباتی در سال 2016 بازمی‌گردد تا همین چند یکی دو روز پیش و گفت وگو با رسانه‌ی امریکایی وال‌استریت ژورنال که در آن گفته بود تمایلی به اعلام پایبندی ایران به برجام نه در ماه آوریل داشته است و نه در هفدهمین روز از ماه جولای تا توسعه‌دادن دامنه‌ی حلقه تحریمهای غیرهسته ای ایران. رئیس‌جمهور امریکا در شش‌ماه گذشته سابقه‌ی خوبی هم از خود در اتخاذ تصمیم‌های ناگهانی بر‌جا گذاشته است. در چشم برهم زدنی توافق با کوبا را که پس از نیم قرن به‌دست آمده بود برهم زد و تنها چند روز طول کشید تا اعلام کند که امریکا را دیگر در حلقه متعهدان به توافق آب و هوایی پاریس ندانید.
با چنین رئیس‌جمهوری سخن گفتن از تصمیم‌گیری‌های دسته‌جمعی در سطح بین‌المللی یا تعهدات امریکا به جامعه‌ی جهانی کار پرفایده‌ای نیست. شش ماه از دولت دونالد ترامپ گذشته است و در این مدت هربار رهبران مهم‌ترین متحدان امریکا از رئیس‌جمهور این کشور درخواستی داشته‌اند یا به وی هشداری داده‌اند، کلیددار کاخ سفید دقیقا همان کاری را که از انجام آن منع شده بود انجام داده است. در چنین شرایطی توافق هسته‌ای با ایران به یکی از اصلی‌ترین اسباب‌بازی‌های ترامپ بدل شده است. در تکمیل مقدمه‌ی عنوان‌شده بایستی گفت: عصر روز پنجشنبه به فاصله‌ی یک روز پس از آنکه طرح تحریمهای آمریکا در مجلس نمایندگان با آرای بسیار بالایی به تصویب رسید سنای آمریکا با 98 رأی موافق و تنها 2 رأی مخالف طرح تحریمهای ایران را به تصویب رساند.
بنابراین از آنجا که ترامپ از همان ابتدا و قبل از ورود به کاخ سفید همواره اعلام کرده که برجام بدترین قرارداد ممکن است و به محض ورود به کاخ سفید آن را پاره خواهد کرد، طرف‌های توافق امکان خروج یکجانبه برجام را غیر ممکن دانسته و عواقب لغو آن را به ترامپ هشدار دادند. بر این اساس ترامپ اگرچه در آن زمان به‌دلیل هشدارها و مخالفت سناتورهای دموکرات برجام را لغو نکرد اما او از موضع خود به‌طور کل صرف نظر نکرده بلکه با تصویب تحریمهای جدید به بهانه‌ی آزمایش موشک بالستیک و مسائل حقوق بشر همچنان در نابودی تدریجی برجام جدی است.
بنابراین تحریمهای جدید مجلس نمایندگان و سنای آمریکا متناقض با روح برجام است و در واقع تحریمهای تازه با منافع جهانی و مسیر برجام تعارض دارد. در حالی که بر‌اساس قرارداد هسته‌ای 6 قدرت جهانی با ایران، همه کشورهای طرف توافق با تهران در مقابل کاهش غنی‌سازی هسته‌ای، تعداد سانتریفیوژها و به‌طورکلی ادامه فعالیت هسته‌ای صلح‌آمیز ایران با نظارت تام آژانس متعهد شدند که تحریمهای مربوط به مسائل هسته‌ای به‌طور کامل رفع شود اما اقدامات آمریکا 180 درجه برخلاف آن مسیری است که در برجام آمده است.
به همین دلیل نیز طرف‌های توافق هسته‌ای با ایران به ویژه اتحادیه اروپا آن را مغایر با قوانین بین‌المللی و روح برجام می‌دانند. اتحادیه اروپا بارها اقدامات ایالات متحده در قبال برجام را به واشنگتن هشدار داد و از آنجا که همه طرف‌های توافق در برجام منتفع هستند، بنابراین نابودی برجام و عدم اجرای آمریکا به تعهداتش منافع همه‌ی اعضای توافق را تهدید می‌کند؛ اعضای توافق هسته‌ای بدون تردید از برجام دفاع خواهند کرد. ایران می‌تواند از این فرصت استفاده کرده و مسئله‌ی عدم پایبندی آمریکا به برجام و تحریمهای جدید را به شورای امنیت ببرد، زیرا اتحادیه‌ی اروپا، چین و روسیه خود عضو دائم شورای امنیت هستند قطعا شورای امنیت نیز به نفع ایران در برجام رأی خواهد داد. اما اگر حتی ایران نتوانست در شورای امنیت کاری از پیش ببرد باید به دادگاه بین‌المللی لاهه مراجعه کند و موضوع بدعهدی آمریکا و تحریمهای جدید را به آنجا ببرد.
قطعا تهران در شورای امنیت و پس از آن در دادگاه بین‌المللی لاهه به نتیجه خواهد رسید. اکنون با اعمال تحریمهای جدید شرایط به نفع ایران و به زیان آمریکاست. ایران می‌تواند بر روی نقض تعهدات آمریکا و اعمال تحریمهای جدید موج سواری کند و در این مسیر اتحادیه اروپا، چین و روسیه با او همراه خواهند بود. در این بین کارشناسان مسائل سیاسی براین باورند که: دونالد ترامپ هم چنان رفتار دوگانه‌ای در برابر برجام دارد؛ از طرفی آن را بدترین توافق برای آمریکا می‌داند و از سویی، پایبندی ایران به متن برجام را تأیید می‌کند؛ اما باز ایران را تهدید می‌کند. رئیس‌جمهور آمریکا در اظهاراتی خصمانه علیه کشورمان، مدعی شد اگر ایران به توافق هسته‌ای پایبند نباشد، با مشکلات بزرگی مواجه خواهد شد. به نوشته خبرگزاری »رویترز«، ترامپ سه‌شنبه‌شب در حاشیه یک سخنرانی در ایالت اوهایو، بار دیگر از توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 انتقاد کرد و گفت اگر ایران به توافق هسته‌ای عمل نکند و به آن پایبند نباشد، عواقب آن را خواهد دید.
او روز سه‌شنبه، بار دیگر برجام را یک توافق بد نامید و گفت: توافق با ایران، ممکن است بدترین توافقی باشد که من در تاریخ دیده‌ام. اگر ایران به این توافق پایبند نباشد و از انجام کارهایی که ملزم است، خودداری کند، یک مسئله خیلی بزرگ برای ایرانی‌ها اتفاق خواهد افتاد. باور کنید. سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید، هم در نشست خبری عصر سه‌شنبه خود به وقت آمریکا، در پاسخ به سئوالی درباره رویکرد رئیس‌جمهور آمریکا نسبت به مصوبه کنگره برای اعمال تحریم جدید علیه روسیه، ایران و کره‌شمالی گفت: رئیس‌جمهور همیشه درباره‌ی طرح جدید تحریم‌ها، به‌صراحت از ادامه تحریم‌ها علیه این سه کشور حمایت کرده است. وی هیچ تمایلی برای رهاشدن از آن (طرح جدید تحریم‌ها) ندارد؛ اما می‌خواهد اطمینان حاصل کند که بهترین توافق ممکن برای آمریکایی‌ها انجام می‌شود.
سندرز افزود: کنگره سابقه خوبی در این زمینه ندارد. شما میتوانید توافق هسته‌ای با ایران را ببینید. ازاین‌رو، رئیس‌جمهور می‌خواهد اطمینان حاصل کند که بهترین توافق برای آمریکا حاصل می‌شود. وی بسیار روی این موضوع متمرکز است و درعین‌حال می‌خواهد مطمئن شود تحریم‌ها علیه این سه کشور باقی می‌ماند. سخنگوی کاخ سفید تاکید کرد رئیس‌جمهور آمریکا در حال بررسی این طرح است تا ببیند نتیجه نهایی آن چه خواهد بود. روز سه‌شنبه»اد رویس«، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، هم خواستار افزایش فشار به ایران، روسیه و کره‌شمالی شد و گفت در صورت تغییر سیاست این سه کشور، کنگره آماده تجدیدنظر در تحریم‌ها خواهد بود. او به تلویزیون »فاکس‌نیوز« گفت: رئیس‌جمهوری می‌تواند برای تغییر تحریم‌ها وارد مذاکره شود و اگر او این کار را انجام داد و به توافق خوبی با این سه کشور (ایران، روسیه و کره‌شمالی) برسد، ما آماده تجدیدنظر در تحریم‌ها هستیم؛ اما این سه رژیم در حال افزایش تنش‌ها هستند و ما به دولت ابزاری دادیم که با این سه رژیم مقابله کند.
وی مدعی شد روسیه و کره‌شمالی تهدید خطرناکی برای کشورش هستند و گفت: ما نیازمندیم که این تحریم‌ها را افزایش بدهیم و باور کنید تاثیر آنها بسیار جدی خواهد بود. طرح تحریمهای ایران، روسیه و کره‌شمالی باید در مجلس سنا نیز تصویب شود و پس از آن، به امضای رئیس‌جمهوری آمریکا برسد تا به قانون تبدیل شود. با این وجود جمهوری اسلامی ایران از زمان طرح این مسئله در کنگره و پس از آنکه این طرح از سد مجلس سنا رد شد مخالفت‌های جدی خود با اجرایی‌شدن آن را اعلام کرد و محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در نامه‌ای به فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با استناد به ماده‌های 26 تا 29 در برجام مسئله عدم پایبندی صحیح امریکا به تعهداتش در برجام را مطرح کرد.
در پایان و به نظر نگارندهمهدی حیدرپور: درحالی که برخی طرح HR3364 را با عناوین پرطمطراقی مانند مادر تحریم‌ها توصیف می‌کنند و نگاه به جزییات آن هم نشان از تداوم خصومت‌ورزی‌های امریکا در مقابل ایران حتی در فضای پسابرجام دارد اما نکته‌ای که در طرح این تحریم‌ها و همچنین متن صریح این طرح وجود دارد این است که اثرات روانی آن بیش از اثرات اجرایی آن است. با این طرح باید منتظر گسترده‌تر شدن لیست افراد تحریمی بود و می‌توان گفت که فضای منفی که پیرامون ایران شکل خواهد گرفت نیز پررنگ‌تر از قبل خواهد بود.
کانال رسمی مشتریان وفادار ایران خودرو افتتاح شد
با عضویت در این کانال از مزایای فوق العاده آن برخوردارشوید.
