این روزها بسیاری از اقتصاددانان بجای بیان وقوع بحران اقتصادی و بهداشتی درکشور،پا را فراتر از وقوع بحران در کشور گذاشته و معتقدند با توجه به شرایط معیشتی کشور در سال پیش رو به واسطه انبوهی از مشکلات ما با ورشکستگی عمومی در کشور مواجه خواهیم بود. چرا که از سو سقوط شدید بهای نفت به واسطه جنگ قیمت میان روسیه و عربستان که باعث شده بهای نفت سنگین ایران به بشکه ای حدود ۱۴ دلار برسد شرایط را به جایی رسانده است که دولت برای تحقق درآمدهای حاصل از فروش نفت خام که در بودجه امسال روی فروش روزانه یک میلیون بشکه با بهای ۵۰ دلار حساب باز کرده بود باید بیش از ۳ میلیون بشکه در روز به فروش برساند، آن هم در شرایطی که اکنون صنعت نفت کشور با تحریم های گسترده و تقریباً بی‌سابقه ایالات متحده آمریکا مواجه است و همین تحریم ها موجب شده است که فروش نفت خام ایران در روز به عددی بسیار کمتر از آنچه در گذشته بود، کاهش پیدا کند.
اینها علاوه بر آن است که ما شاهد رکود و تعطیلی چند هفته ای کسب و کارهای خُرد، مشاغل خدماتی به واسطه تعطیلی در سایه شیوع کرونا هستیم که می‌تواند تاثیرات مخرب جدی بر وضعیت اقتصادی کشور در سال پیش رو بگذارد. خصوصا که همین مسئله سبب شده است اکنون تردیدهای جدی برای تحقق درآمدهای مالیاتی مد نظر دولت در بودجه امسال شکل گیرد که کسری بودجه شدیدی را برای امسال، هم به دلیل احتمال عدم تحقق درآمدهای حاصل از فروش نفت خام و هم عدم وصول درآمدهای مالیاتی به وجود خواهد آورد. از نگاه شما آیا اقتصاد کشور در سایه این چالش ها و آن گونه که برخی معتقدند به مرز ورشکستگی عمومی خواهد رسید؟ آیا "ایران پساکرونا" یک ایران به شدت درگیر با روکود تورمی جدی و ایرانی ورشکسته خواهد بود؟
نکته بسیار مهمی که در این میان وجود دارد این است که متاسفانه زمانی که نامگذاری سال از طرف مقام معظم رهبری صورت می گیرد تنها مسئله برخوردهای ظاهری با برگزاری کنفرانس ها، جلسات و نظایر آن در دستور کار مسئولین قرار می گیرد. به عبارت دیگر مسئولین، نمایندگان مجلس و دیگر شخصیت ها و جریانات سیاسی در کشور تنها ژست حمایت از شعار سال را در دستور کار قرار می‌دهند، اما در مقام عمل، نه سه قوه و نه دیگر نهادها هیچ تلاشی برای عملیاتی کردن این شعار را به دلایل مختلف از خود نشان نمی دهند، به خصوص دولت که اساساً اقتصاد و معیشت کشور را از همان روزهای اول به دیپلماسی و نگاه خارج از مرزهای کشور گره زد. یقیناً عدم تحقق شعارهای سال به خصوص شعارهای حوزه اقتصادی و معیشتی که با در نظر گرفتن اقتضائات، حساسیت ها و الزامات کشور تعیین می شود، شرایط را به جایی می رساند که ما وضعیت کشور را به خصوص در حوزه اقتصادی در نقطه نگران کننده می بینیم.
در صورتی که اگر این شعارها، نه به صورت صددرصدی، بلکه اکثر آن محقق می شد، قطعا اکنون برخی مسئله ورشکستگی عمومی را برای کشور در سال پیش رو مطرح نمی کردند. هر چند که من معتقدم حتی با وجود وضعیت کنونی اساساً مطرح کردن ورشکستگی عمومی از جانب برخی از اشخاص، کارشناسان و اقتصاددانان تنها در راستای سیاه‌نمایی وضعیت اقتصادی کشور و افزایش نگرانی عمومی جامعه در دستور کار است. در صورتی که مطمئناً توان، ظرفیت و پتانسیل اقتصادی کشور به گونه ای است که می تواند از پس چالش ها و مشکلات اقتصادی و معیشتی کشور که اتفاقا چالش ها و مشکلاتی چند بعدی است بر آید. نکته مهم دیگری که در این میان نباید فراموش کرد این است که باید توجه کرد ما در چه شرایطی و با چه رویکردها و اقتضائات وارد سال جاری شده ایم.
به عبارت دقیق تر باید عنوان کرد که باید در ابتدا به طور دقیق آثار و تبعات اقتصادی و معیشتی سال 98 را چه آثار مثبت و چه آثار منفی را بر سال پیش رو تحلیل کرد تا به اندازهای نسبت به چشم انداز سال 99 در حوزه اقتصادی و معیشتی واقف شد. متاسفانه در این راستا سال 98، سال خوبی برای عملکرد دولت در حوزه های مختلف و علی الخصوص بحث اقتصاد و معیشت نبود. مضافا این که برخی اتفاقات پیش بینی نشده مانند هزینه های ناشی از بازسازی سیل، زلزله و دیگر حوادث هم سبب شد تا دولت با بار اضافی در حوزه هزینه کرد روبه رو شود که دامنه آن قطعا با شیب بیشتر در سال جاری خودنمایی می کند.
لذا در سال 99 ما ضمن مواجهه با کسری بودجه ناشی از عدم تحقق درآمدهای حاصل از فروش نفت خام و مالیات باید با چالش تبعات منفی کرونا بر اقتصاد کشور هم مقابله جدی داشته باشیم، آن هم در شرایطی که مسئله جهش تولید نیز مطرح است. با این اوصاف ما باید در یک مدیریت پلکانی و اولویت بندی، ابتدا به ساکن چالش مدیریت تبعات منفی ناشی از کرونا را بر اقتصادی در دستور کار قرار دهیم و بعد به سمت حل دیگر مشکلات گام برداریم. چون اکنون سایه سنگین تداوم شیوع کرونا بر دیگر مسائل ارجحیت دارد. چون واقعیت آن است که ذیل گفته شما، نه "ایران پساکرونا"، بلکه "جهان پساکرونا" درگیر چالش های اقتصاد خواهد بود.
از این رو همان گونه که می دانید سال 2020، سال رکود اقتصاد جهان است. پس باید اولویت، مدیریت این شرایط در داخل کشور باشد خصوصا که ایران با شرایط و چالش مضاعف تری نسبت به دیگر کشورها در حوزه تحریمی نیز مواجه است. لذا به هر میزان ما در این حوزه موفق عمل کنیم یقینا چیزی به نام ورشکستگی عمومی دامن اقتصاد را در سال 99 نمی گیرد. در همین رابطه و برخلاف پیش بینی ها و ارقامی که برای رشد اقتصاد منفی در سال 98 مطرح می شد، در نهایت طبق آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار رشد اقتصادی با یک تغییر جهت به سمت مثبت حرکت کرد. این روند با یک مدیریت صحیحی می تواند در سال جاری تکرار شود.
درپایان نگارنده مهدی حیدرپور معتقداست: شایسته است رجل سیاسی و نظامی کشور اعم از سران قوا، فرماندهان نظامی، وزرا و معاونان ریاست‌جمهوری، نمایندگان مجلس و سایر مسئولان عالی‌رتبه درصدی از حقوق و مزایای کلان خود را صرف پشتیبانی و حمایت از اصناف و کارخانه‌های زیان‌دیده ناشی از ویروس خانمان‌سوز کرونا کنند. اجرای این پیشنهاد علاوه بر جنبه حمایتی و نداشتن بار مالی برای دولت باعث تجدید اعتماد عمومی از دست رفته میان دولت و ملت خواهد شد. اعتماد عمومی‌ای که این روزها حلقه مفقود زنجیره اقدامات دولت و ملت برای ریشه‌کن کردن کرونا است. مسلما هنگامی‌که مردم فهیم ایران شاهد این دست اقدامات از سوی مسئولان عالی‌رتبه خویش باشند از آنان نیز همچون کادر دلسوز و فداکار درمانی به نیکی یاد خواهند کرد. امید است که با همکاری دولت و ملت هر چه سریع‌تر شاهد ریشه‌کن شدن این ویروس باشیم.
.
اینستاگرام روابط عمومی
