فیلترینگ شبکه اینستاگرام به یکی از مسائل اصلی یازدهمین مجلس شورای اسلامی تبدیل شده است. در این‌خصوص موافقان و مخالفان نظرات خود را در رسانه‌های مختلف منتشر کرده‌اند: حسن نوروزی، نماینده رباط کریم درباره احتمال فیلترینگ اینستاگرام توسط مجلس یازدهم گفت: »خدا کند این اتفاق بیافتد. فضای باز اینستاگرام و تلگرام تهدید برای جوانان است و این برای نظام شکنندگی دارد. کمیسیون حقوقی شکل گیرد، به‌جد دنبال فیلترینگ اینستاگرام خواهیم بود.
« یکی از نمایندگان با اعتراف به اینکه »بیش از50 درصد ترافیک داده‌های کل کشور به شبکه اجتماعی اینستاگرام اختصاص دارد«، آن را غیرقابل قبول خواند و نماینده دیگری به »مشکلات امنیتی« برخاسته از استفاده از پیام‌رسان‌های خارجی اشاره کرد. غضنفرآبادی، نماینده بم در مجلس یازدهم، افزایش سرعت اینترنت در ایران را »یک چاقوی دو دم« دانست و وزارت ارتباطات را متهم به تیزکردن این چاقو کرد. او گفت: »فضای مجازی با سرعت اینترنت یک اتوبان امن برای حمله ضدانقلاب و دشمنان انقلاب را تا عمق ایران اسلامی به‌وجود آورد که بسیاری از جوانان ما در این اتوبان کشته یا مجروح شده‌اند.
نماینده‌ای »ناتوی فرهنگی« را به میان کشید و دیگری حتی مدعی شد که اینستاگرام »قتلگاه« اعتقادات جوانان است چراکه استفاده از اینستاگرام باعث فروپاشی خانواده‌ها و »بی‌غیرتی« می‌شود. اما سخنگوی دولت، با انتشار یادداشتی در حساب اینستاگرامی خود، هشدار داد که تعطیل‌کردن اینستاگرام »حدود یک میلیون ایرانی« را به‌سمت بیکاری و فقر می‌کشاند.
ربیعی در این‌باره توضیح داد که »بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود 400 هزار صفحه اینستاگرام ایرانیان دارای بیش از 5 هزار دنبال‌کننده هستند؛ که در این میان 28.8 درصد از آنها صفحات مربوط به فروشگاه‌ها و کسب‌وکارها است. بر‌اساس این آمار یعنی حداقل 115 هزار صفحه اینستاگرام وجود دارد که درآمد خانوارهایی را تامین می‌کند. این امر بدین معناست که حتی اگر هر صفحه درآمد 2 نفر یا 2 خانواده را تامین کند؛ یعنی230 هزار خانواده یعنی چیزی حدود950 هزار نفر ایرانی، در اوضاع بیکاری گسترده امرار معاش خود را وابسته به این شبکه اجتماعی هستند.
با توجه به مطالعات تخصصی‌ام در وزارت کار، معتقدم هرگونه محدودسازی یا تعطیلی اینستاگرام، کوچ دادن حدود یک میلیون ایرانی به سمت بیکاری و فقر می‌باشد. این اظهارنظر با واکنش مخالف سیدمصطفی میرسلیم همراه شد. او سخنان سخنگوی دولت را خفت خواند. این در‌حالی‌ست که مشخص نیست، منظور میرسلیم از خفت سخنان سخنگوی دولت بوده یا ایجاد شغل؟! این ابهام موضوع واکنش معاون وزیر ارتباطات بود.
احضار محمدجواد آذری‌جهرمی به دادسرای فرهنگ و رسانه، هراس از #فیلترینگ_اینستاگرام را افزایش داده و همین امر وضعیت را در این حوزه رو به التهاب برده است. نکته‌ای که باید در توئیت میرسلیم به آن توجه کرد، این است که او در تلاش بوده تا نسبتی میان فیلتر شبکه اجتماعی اینستاگرام و خودباوری به‌وجود بیاورد. خودباوری ملی در اینجا تنها می‌تواند دو معنا داشته باشد. اول اینکه کسب درآمد از پیام‌رسان خارجی باید با مشاغل دیگری در داخل کشور جایگزین شود. برداشت دوم آن است که پیام‌رسان داخلی می‌تواند جایگزین کسب درآمد به‌جای اینستاگرام باشد.
در نکته اول باید گفت، چرا افرادی باید نوع #مشاغل مردم جامعه را به آنان تحمیل کنند، حال آنکه یکی از وظایف حکومت بهبود وضعیت معیشت مردم است. درخصوص برداشت دوم باید اشاره کرد، پیام‌رسان‌های داخلی یک‌بار پس از سال 96 فرصت داشتند تا در آزمون کارایی و کسب مقبولیت مردمی پیروز شوند. با این وجود استقبال قابل‌قبولی از آنها صورت نگرفت، تا جایی که پیام‌رسان سروش، وابسته به صداوسیما، پس از میلیاردها تومان هزینه به مزایده گذاشته شد. با تمامی این احوال، توئیت کوتاه میرسلیم بدون پاسخ نبود و سجاد بنابی معاون وزیر ارتباطات توئیت کرد: »خفت؟ ایجاد شغل خفت است یا اظهارنظر سخنگوی دولت؟ اگر استفاده از اینستاگرام یا هر پلتفرم بین‌المللی خفت است، حضور جناب‌عالی اینجا چه معنایی دارد؟« نکته‌ای که معاون وزیر ارتباطات بدان اشاره کرد نیز امری قابل‌توجه است.
برخی چهره‌های سیاسی در‌حالی از فیلترینگ و محدودیت پیام‌رسان‌ها صحبت می‌کنند که این اظهارات را در بستر مورد انتقاد به‌گوش مردم می‌رسانند. تناقض آشکاری که در اینجا مشاهده می‌شود، نشان از آن دارد که ابزارهای ارتباطی جایگاه خود را در تمامی سطوح حکومت‌های مدرن از جمله جمهوری اسلامی پیدا کرده‌اند. موضوع بحث، خود نمونه‌ای از افزایش سهولت گردش آزاد اطلاعات در دوران فعلی است. این ابزارها کمک شایانی به شفافیت عملکرد مسوولان و اطلاع‌رسانی به مردم با بیشترین سرعت و نازل‌ترین هزینه کرده‌اند. حذف ویژگی‌های بارز عصر ارتباطات ناممکن بوده و امکانی برای آن فراهم نیست.
در پایان نگارنده مهدی حیدرپور اذعان دارد: این عزیزان ضمن عدم توجه به افزایش بیکاری، عاشق تجربه‌های شکست‌خورده هستند چراکه از فیلترینگ تلگرام به استثنای فروش VPN واقعا چه سودی برده‌اید که حال به‌دنبال فیلترینگ اینستاگرام هستند؟
اینستاگرام مارادنبال کنید
