سردبیرآزاداندیش

۱۱۰ مطلب با موضوع «مهدی قزل» ثبت شده است

در بحبوحه شائبه‌ها در‌خصوص تنش نظامی در خاورمیانه میان ایران و ایالات‌متحده، اگر خروج یک ناو بزرگ آمریکایی در منطقه را مورد ملاحظه قرار داده و در‌عین‌حال بمب‌افکن‌های راهبردی خود را به پرواز درآورده است، از این دو اقدام نمی‌توان این‌گونه برداشت کرد که آمریکایی‌ها به‌دنبال آغاز جنگ با ایران باشند. جنگ برای آمریکا در خاورمیانه پرهزینه است و به‌خصوص در برهه‌ای از زمان که آمریکا در‌حال تغییر دولت است. آمریکا به‌دنبال نمایش قدرت است تا به ایران این پیام را بدهد که در آمادگی کامل است؛ زیرا هنوز از انتقام به‌‌علت ترور سپهبد سلیمانی هراس دارند و با این نمایش قدرت به‌دنبال آن هستند تا امنیت خود را حفظ کنند.

به‌عبارتی دیگر فرصت چندانی برای آغاز یک جنگ در منطقه برای #ترامپ وجود ندارد، مگر اینکه اتفاقی رخ دهد و به بهانه تلافی آن، اقدامی علیه ایران انجام دهد و این احتمال که در شرایط کنونی رقبا و دشمنان ایران در منطقه دست به اقداماتی زده و آن را به ایران نسبت دهند، وجود دارد. لذا لزوم هوشیاری بیش از پیش در رفتار و گفتارمان ضروری به‌نظر می‌رسد.

یکی از مفیدترین دستاورد‌های بشر برای نجات جان انسان‌ها، تولید واکسن است که در طول تاریخ علمی جهان، به کمک آن از ابتلا به یک بیماری خلاصی یافته است. اما چه بسیار نوزادان و کودکانی که به‌خاطر عدم دسترسی به واکسن برخی از بیماری‌های نوظهور سلامت خود را از دست داده و تا پایان عمر با آثار آبله، فلج اطفال و... زندگی کرده‌اند. در اولین بیماری همه‌گیر قرن بیست‌ویکم، هزاران انسان در سنین و جایگاه‌های مختلف علمی، سیاسی، اقتصادی، ورزشی و... قربانی پاندومی کرونا شدند و نه قدرت نظامی کشورها توانست از وحشت دولت‌ها و مردم بکاهد و نه توان اقتصادی‌ و پیشرفت فناوری.

پس از مدتی کشورهای پیشرو در فناوری‌های دارویی و شیمیایی، با سرعت تمام دست‌به‌کار شده و شروع به تولید واکسن کرونا کردند. پس از گذشت یکسال از آغاز پاندومی، برخی از کشورها برنامه واکسیناسیون مردم خود را آغاز کردند و بعضی دیگر در صف ثبت‌نام و خرید واکسن قرار گرفتند. حتی برخی از همسایه‌های ایران همچون عراق اقدام به تهیه واکسن و آماده‌سازی تلقیح آن کردند. اما در کشور ما، خرید واکسن کرونا‌-‌ مثل خیلی از امور دیگر- گرفتار کشمکش‌ها و جدل‌های کلامی و سیاسی شده است.

نامه حسن روحانی رییس‌جمهوری کشورمان به مقام معظم رهبری و موافقت ایشان در باب تمدید بررسی لوایح موسوم به اف ‌ای تی اف و معاهده پالرمو در رابطه مبارزه با پولشویی در مجمع تشخیص مصلحت نظام، نشان از تدبیر و حکمت در ارتباط با سیاست‌های آینده در مبارزه با تحریم‌ها و توطئه‌های بزرگ علیه کشورمان دارد. ‏ از سویی دیگر پس از پیروزی جو بایدن یک‌سری تنش‌ها به‌وجود آمد که کار را سخت‌تر کرد. از یک‌سو ترور شخصیت مهم کشور، از سوی دیگر ایجاد تنش میان ایران و اروپا و برخی کشورها سبب شد تا اما و اگرهایی در این‌خصوص به‌وجود آید. اما و اگرهایی که با خبر تمدید مهلت FATF# دست‌خوش تغییراتی شد. بیم‌ها و امیدهایی که در #سخنان_رییس‌_جمهوری نیز مطرح شد و تاکید کرد که اجازه نمی‌دهیم پایان تحریم‌ها به تعویق بیفتد. صحبت‌هایی که به‌نظر می‌رسد هم به موانع داخلی اشاره دارد و هم به موانع خارجی که یکی از موانع داخلی بی‌شک مصوبه مجلس و عدم تصویب FATF است؛ مقوله‌ای که همچنان روی آن تاکید می‌شود درحالی‌که گذر از آنها می‌تواند گره بزرگی از مشکلات کشور باز کند، همان‌گونه که رفتن دونالد ترامپ نیز توانست تا حدودی تنش‌ها را در عرصه اقتصادی و سیاسی کمتر کند.

2020 را می‌توان مهم‌ترین و در عین‌حال بدترین سال در نزاع چهل‌ساله ایران با آمریکا و اسرائیل دانست؛ سالی که با ترور عالی‌ترین مقام نظامی ایران شروع شد و با ترور برجسته‌ترین دانشمند هسته‌ای رو ‌به اتمام است. کما این‌که در سال 2020، چالش‌های امنیتی در حوزه امنیتی پیرامونی ایران به سطح خطرناک و بی‌سابقه‌ای رسید؛ چه در خلیج‌فارس پس از باز‌شدن رسمی پای اسرائیل در نتیجه عادی‌سازی روابط با آن؛ چه در حوزه قفقاز جنوبی به‌دنبال جنگ یک‌ماه‌‌‌ و ‌‌نیمه در قره‌باغ که برآیند آن چیزی جز تثبیت حضور متغیر اسرائیل در این منطقه نبود. درواقع همین ترورها خود عین جنگ، ولو در مقیاسی مشخص است؛ اما چون ذهنیت‌ها درباره مفهوم جنگ به روز نشده و مطابق کاربستی کلاسیک و نه نوین است، به‌گونه‌ای دیگر این وقایع تجزیه و تحلیل می‌شود.

با روی‌کار آمدن بایدن در ایالات‌ متحده و با‌وجود اینکه رویه‌ها در‌خصوص ایران تغییر خواهد کرد و بسیاری بر این باور هستند که رفتارها و فشارها علیه ایران تلطیف خواهد شد. اما یک خطر در این میان ایران را به‌صورت جدی تهدید می‌کند و آن این است که اگر سیاستی در پیش گرفته شود که بهانه به دست برخی دشمنان کشور داده شود. این‌بار اتحاد علیه کشورمان به‌راحتی رقم خواهد خورد و عرصه بر ایران تنگ می‌شود و این امر می‌تواند این‌بار ایران را در جایگاهی بدون همراه قرار دهد؛ اتفاقی که ترامپ آن را در ماه‌های اخیر تجربه کرد و ایران توانسته بود با سیاست‌های خردمندانه از این وضعیت فرار کند. در این میان باید توجه کرد که اروپا برای روی‌کار آمدن جو بایدن لحظه‌شماری می‌کرد و با به وقوع پیوستن این اتفاق، کار برای آنها به مراتب راحت‌تر خواهد بود تا آنچه از ایران در گذشته نتوانسته بودند، طلب کنند امروز آن را با فشار به‌دست آورند.

اتفاقاتی که می‌تواند به گونه‌ای دیگر رقم خورد و مسیر را برای تسهیل تجارت کشور و عبور از بحران اقتصادی هموار کند. علاوه بر این در‌حالی که با شکست دونالد ترامپ دشمن سرسخت برجام و پیروزی جو بایدن »مدافع« به‌عنوان مدافع برجام، انتظاراتی شکل گرفته است، مبنی بر این که سال‌های آتی متفاوت از چهار سال گذشته خواهد بود، اما به‌نظر می‌رسد رفتار اروپایی‌ها به‌عنوان یکی از شرکای این توافق هیچ نشانی از این تفاوت ندارد و حکایت از چیز دیگری است.

دونالد ترامپ این توهم را داشت که یک کابوی آمریکایی است و با هر تهدید و ضربه‌ای که به کشورهای دیگر وارد می‌کند مردم آمریکا برایش هورا می‌کشند و تشویق‌اش می‌کنند که تصوری اشتباه بود و مردم با رای‌دادن به رقیب او یعنی جو‌ بایدن دموکرات، پاسخ ترامپ جمهوری‌خواه را دادند ولی مقاومتی که مخصوصا طرفداران دونالد ترامپ انجام می‌دهند و تظاهراتی که به راه انداخته‌اند، هیچ‌وقت به این شدت و با این گستردگی در آمریکا وجود نداشته است. از اول تثبیت آمریکا یعنی سال 1776 که کنگره فیلادلفیا تشکیل شد، رهبران این کنگره که شخصیت‌های برجسته‌ای بودند مثل فرانکلین، جورج واشنگتن و جان آدامز از این ناراحت بودند که یک مشت جوان متعصب و افراطی با به‌ راه انداختن تظاهرات امنیت کشور را به‌هم می‌زنند.