سال سیاه 99 را پشت سر گذاشتیم. وارد سال جدید یا قرن جدید شدیم اما در سال1400 ایران بایستی با چالش‌های فراوانی دست‌و‌پنچه نرم کند چالش‌هایی که به‌نام ابرچالش از آنها یاد می‌شود و اذهان عمومی را به خود مشغول کرده است. بدین منظور در این یاداشت به مهم‌ترین ابرچالش‌های موجود اشاره می‌شود.
از جمله ابرچالش زیست‌محیطی، مشکلات ناشی از برداشت بی‌رویه آب‌های زیرسطحی، خشکی تالاب‌ها و دریاچه‌ها، تخریب گسترده جنگل‌ها و انقراض گونه‌های نادر حیات‌وحش، نزاع بی‌حاصل بر سر کم‌آبی و نگرانی از اینکه در آستانه روز صفر بی‌آبی قرار داریم، همه و همه بر آینده کشور سایه افکنده است. افول سرمایه اجتماعی یکی دیگر از این ابرچالش‌هاست. جوامع مدرن، متکی بر مولفه‌ای به نام »سرمایه اجتماعی« هستند که پیوستگی جامعه در ابعاد مختلف را سبب شده و کارکرد رابطه دولت- ملت را بهبود می‌بخشد.
اکثریت مردم بر این باورند که عملکرد سال 99 شاید یکی از بدترین عملکردهای سال‌های پس از انقلاب باید ارزیابی شود و عمده‌ی علت آن را هم باید به سیاست‌های دولت و بانک مرکزی ارجاع داد و اینکه چگونه دولت به کمک مجلس عملا افزایش بی‌سابقه‌ای در قیمت ارز ایجاد کردند که هزینه‌های آن فقط منوط به امسال نبود بلکه عدم تعادل‌هایی که در حوزه‌های اقتصاد ایجاد می‌شود سال‌ها با کشور خواهد بود.
همزمان هم علاوه بر تاثیر منفی سیاست‌های اقتصادی دولت به‌ویژه سیاست‌های پولی و کاهش ارزش پول ملی یا به عبارتی افزایش قیمت ارز، بودجه‌ای است که برای سال آینده تنظیم شده که خود مصیبت دیگری است که حتی اگر در مجلس هم مصوب شود، به جهات مختلف نمی‌تواند عملیاتی شود و به احتمال زیاد هم با کاستی‌های درآمدی بزرگی روبه‌رو خواهیم بود و عملا خیلی از برنامه‌هایی که دولت پیش‌بینی کرده، محقق نخواهد شد، به‌خاطر اینکه درآمدها محقق نخواهد شد.
هفته گذشته رییس‌جمهور در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: برای مردم سخت است که امسال به سفر نروند. مردم بدانند این خواهش و نکته‌ای که مطرح می‌شود برای سلامت آنان است و نه چیز دیگر. نرفتن سفر بهتر از رفتن است. حالا اگر کسانی اصرار دارند که سفر بروند و یا برای‌شان واجب است باید خیلی مراقب رعایت پروتکل‌های بهداشتی باشند. نمی‌توانیم به مردم بگوییم که شب عید، خرید نروید. اما از آنان می‌خواهیم که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند و در شلوغی و ازدحام وارد نشوند، حالا اگر جایی پنج درصد ارزان‌تر است نمی‌ارزد که به قیمت سلامتی به آنجا برویم. همچنین تا جایی که ممکن است از خرید اینترنتی باید استفاده کرد. سفر برای شهرهای قرمز و نارنجی ممنوع است. طبق تصمیم وزارت بهداشت و ستاد ملی کرونا، هیچ‌کس برای سفر به این شهرها برنامه‌ریزی نکند. نیروی انتظامی هم به این مقررات و اجرای آن توجه دارد. بنابراین جز شهرهای قرمز و نارنجی برای سایر شهرها هم باید رعایت پروتکل‌های بهداشتی در جریان سفر انجام شود. اما سعید نمکی، وزیر بهداشت از مردم درخواست و تمنا کرد که برای حفظ جان‌شان به سفر نروند.
از سال 85 تاکنون 14 سالی می‌شود که بحث پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی مطرح است. حالا نیز تعیین تکلیف این لوایح به سال 1400 موکول شده است. پس از کش‌وقوس‌های فراوان بسیاری منتظر بودند تا احتمالا در جلسه روز چهارشنبه مجمع تشخیص مصلحت نظام، لوایح باقی‌مانده از FATF یعنی پالرمو و CFT بررسی و احتمالا تصویب شود. اما چهارشنبه هم گذشت و این اتفاق نیفتاد تا همچنان گمانه‌زنی‌ها در‌خصوص تصویب یا عدم تصویب این لوایح ادامه داشته باشد. این در‌حالی است که طی روزهای گذشته برخی اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام از نظر مثبت چندی از اعضا و مثبت‌شدن فضای مجمع خبر داده بودند اما محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص می‌گوید که اعضا بر همان نظر سابق هستند و تغییری نکرده‌اند. به‌نظر می‌رسد همانطورکه رضایی گفته بررسی و تصمیم‌گیری نهایی در‌خصوص این لوایح باقی‌مانده به فروردین سال آینده موکول شود. باید تا آن زمان به انتظار نشست.
با اجرای مصوبه هسته‌ای مجلس، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ دست‌اندرکاران پرونده هسته‌ای در داخل کشور در کلیت آن باید پاسخ این سوال را بدهند. مخاطب اول این سوال مجلس شورای اسلامی است. نمایندگانی که بانی و مبتکر »اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها« بودند. آن را در قالب قانون به دولت »تکلیف« کردند و چندی قبل نیز در بیانیه‌ای با 220 امضا مجدد بر آن تاکید کردند، چه تصویری از آینده دارند؟ حال آن‌که سوم اسفند پایان قانون اقدام راهبردی بود؛ قانونی که برخی تحلیلگران معتقدند نباید با این شیوه تصویب می‌شد چون شرایط زمانی و مکانی به نفع ما نبود. با تغییراتی که در راس قدرت آمریکا به‌وجود آمد و وعده‌هایی که جو بایدن داد، باید این فرصت در اختیارش گذاشته می‌شد که ببینیم در مدت صد روزه اول حضورش در کاخ سفید چه‌کار می‌کند.
