سردبیرآزاداندیش

۳۹۰ مطلب با موضوع «یاداشت های سردبیرآزاداندیش» ثبت شده است

یکی از مهم‌ترین اولویت‌های سیاست خارجی رییس‌جمهوری منتخب جو بایدن پس از ورود او به کاخ سفید در اواخر ماه آینده، برقراری مجدد روابط با کشورها و احیای توافق‌هایی است که دونالد ترامپ در چهار سال گذشته آنها را نابود کرده. مهم‌ترین این توافق‌ها، توافق هسته‌ای سال 2015 با ایران است که ترامپ در سال 2018 از آن خارج شد. اما بازگشت به این توافق برای بایدن به هیچ‌وجه ساده نخواهد بود. در این خصوص رهبران حزب دموکرات در کنگره پیام »حمایت قاطع« خود از وعده جو بایدن به بازگرداندن ایالات‌متحده به توافق هسته‌ای ایران را بدون هیچ پیش‌شرطی، به رییس‌جمهوری منتخب ارسال کردند.

قوا، جزئی از پایه‌ها و ستون‌های نظام‌های مبتنی بر تفکیک قوا هستند. اگر هرکدام از قوا با دیگری هم‌سویی، همراهی و هم‌راستایی نداشته باشد، مشکلات متعددی به‌وجود خواهد آمد. مسائلی از این‌ دست، به‌هم ریختگی قابل‌توجهی را در حوزه‌های مختلف پدیدار می‌کند. اختلافات میان دولت و مجلس باید جدی گرفته شود. مجلس باید به موفقیت و کامیابی دولت کمک کند، اما در عمل چنین چیزی را مشاهده نمی‌کنیم. اخیرا ریاست مجلس جهت‌گیری‌های خود را در این خصوص تغییر داده و بهبود مواضع او کم و بیش مشهود است. با تمامی این احوال، جریان اصلاحات از این دولت برای دستیابی به جایگاه فعلی خود حمایت کرده، اما دولت حساب‌شده، چابک و دقیق نبوده است. از طرف دیگر، دولت به بعضی افراطیون بهانه داده است. لازمه بهبود شرایط میان دولت و مجلس این است که رییس‌جمهوری منسجم‌تر عمل کند. مجلسی‌ها تصور نکنند که اگر در ماه‌های مانده از دولت، آسیبی به آن وارد شود، چیزی عاید مجلس می‌شود.

مجلس شورای اسلامی، دو فوریت طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها را تصویب کرد. این طرح، دولت را به مواردی از جمله ذخیره‌سازی120 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد، ذخیره‌سازی اورانیوم موردنیاز برای مصرف صلح‌آمیز به میزان 500 کیلوگرم در هر ماه، توقف اجرای اقداماتی فراتر از پروتکل، توقف اجرای پروتکل در صورت خودداری طرف‌های مقابل از لغو همه تحریم‌ها از جمله تحریم‌های حقوق‌بشری و به‌کارگیری سانتریرفیوژهای پیشرفته ملزم می‌کند. نمایندگان مجلس، این طرح را پس از ترور شهید فخری‌زاده، در دستورکار قرار دادند.

هرچند ضرورت پاسخ‌دهی به این اقدام جنایت‌آمیز، قابل‌انکار نیست؛ اما باید به این نکته توجه کرد که زمان انجام این ترور و واکنش بعضی مقام‌های اروپایی و صاحب‌نظران آمریکایی، نشانگر این نکته است که این اقدام تروریستی را باید یکی از تلاش‌های آنانی دانست که ایجاد تنش در روابط ایران و غرب را به‌ویژه در آستانه تغییر دولت آمریکا، دنبال می‌کنند.

دوران حضور ترامپ در کاخ سفید را می‌توان دوران میدان‌داری رئالیست‌های افراطی در عرصه سیاست بین‌الملل توصیف کرد. در این دوران استثنایی، حضور دولت تنش‌زدا و عادی‌ساز روحانی و همراهی مجلس دهم در داخل در تقویت منطق حقوقی در عرصه بین‌الملل، مانع اجماع‌سازی علیه کشور بود، گذشته از اینکه نمی‌توان پیشروی و تقویت جریان‌های مخالف در منطقه را کتمان کرد. در این دوران زبان حقوقی و منطبق بر قاعده بین‌المللی دکتر ظریف، اجماع جهانی علیه ایران را خنثی کرده است.‌ ایران برخلاف آنچه ترامپ می‌خواست به‌عنوان کشوری اهل گفت‌وگو، قرارداد و صلح جلوه‌گر شده است.

این منطق نه‌تنها یک دستاورد فانتزی و زینتی نبود؛ بلکه در برساختن ذهنیت بخش موثری از تاثیرگذاران عرصه بین‌المللی، کنشگران، نهادها، ملت‌ها و دولت‌ها، نقشی تعیین‌کننده داشته است. اگر منطق حقوقی دولت روحانی مانع اجماع در سطح بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی ایران شد، اما منطق اقتدارگرای ترامپیستی در میدان‌دادن به اسرائیل و کشورهای اسلامی مخالف در منطقه، بی‌تاثیر نبوده است.

با گذشت 9 ماه از شیوع کرونا در کشور، تنها در مهر‌ماه، چهار‌بار رکورد مرگ و میر ناشی از کرونا در ایران شکست. البته رکوردشکنی کرونا فقط مربوط به تعداد فوتی‌ها نبوده است و طبق آخرین آمار وزارت بهداشت و درمان، نزدیک به 9 هزار بیمار جدید مبتلا به کرونا شناسایی شده‌اند که نشان می‌دهد باید به آمار بیش از 9 هزار ابتلا در یک روز هم عادت کنیم. علاوه بر این وضعیت شیوع کرونا در شهرهای دیگر کشور به‌جز تهران نیز مساعد نیست و بنا بر آمار رسمی، استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، چهارمحال و بختیاری، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان، یزد و کردستان در وضعیت قرمز به‌سر می‌برند.